Update
Geachte heer/mevrouw,
Bijgaand treft u een nieuwe PS Update aan. Klik hier om de pdf vanaf de website te downloaden.
Nieuws
De afgelopen week verschenen verschillende nieuwsberichten. Deze zijn op frequente tijden te lezen op de website.
Uitgelicht: memorie van antwoord Wetsvoorstel affectieschade verschenen
Op 9 maart jl. is voor het Wetsvoorstel affectieschade de nadere memorie van antwoord beschikbaar gekomen en aan de leden van de Eerste Kamer gestuurd. De memorie bevat de antwoorden van minister Dekker (JV) op de vragen en opmerkingen van de fracties van VVD en CDA over de Wet verruiming schadevergoeding affectieschade. De nadere procedure zou op dinsdag 13 maart in de commissie Justitie en Veiligheid (JV) worden besproken, maar deze bespreking is verplaatst naar dinsdag 20 maart.
Rechtspraak
Graag wijzen wij u op de sinds de vorige nieuwsbrief verschenen uitspraken, welke zijn opgenomen onder aan deze nieuwsbrief. Wij lichten de volgende uitspraken hier voor u uit.
Deelgeschil, verkeersongeval. Verzoek om hoger smartengeldbedrag dan reeds toegekend ( 150.000), afgewezen. Vergelijking met in buitenland toegekende smartengeldbedragen.
Verzoekster is als racefietsster betrokken geraakt bij een verkeersongeval, waarbij een tractorcombinatie over haar lichaam is gereden, met een dwarslaesie tot gevolg. Univ heeft reeds 150.000 uitgekeerd ter vergoeding van de immaterile schade, maar verzoekster is van mening dat deze schadepost op 200.000 dient te worden gewaardeerd. Hiertoe voert zij aan dat de door Univ gehanteerde maatstaf geen recht doet aan haar situatie, dat de Nederlandse vergoedingen voor immaterile schade (ruim) achterblijven bij de Europese ontwikkelingen en dat het aangeboden bedrag geen geigende compensatie biedt voor het haar aangedane leed.
De rechtbank (PS 2018-0215) gaat in op de bedenkingen die door verzoekster en tevens in de literatuur en in de praktijk zijn geuit over de hoogte van het smartengeld in Nederland. Naar het oordeel van de rechtbank zou (ook) in Nederland tot een zij het geleidelijke verhoging van smartengeldbedragen moeten worden gekomen waar de omstandigheden een dergelijke verhoging zouden indiceren. De rechtbank ziet geen aanleiding om bedragen toe te kennen die zo hoog zijn als in Engeland en Duitsland (de door verzoekster aangevoerde landen). De rechtbank concludeert dat, gelet op alle omstandigheden van het geval, de bedragen die door Nederlandse rechters in vergelijkbare gevallen zijn toegekend (Smartengeldgids 2017) en de maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland die een verhoging van het smartengeld rechtvaardigen, in deze zaak een smartengeldvergoeding van 150.000 billijk en passend is.
Hoge Raad (artikel 81 RO): periode waarover arbeidsvermogensschade moet worden vergoed, beperkt tot vijf jaar na verkeersongeval vanwege psychische predispositie.
Eiser is meer dan twintig jaar geleden een auto-ongeval overkomen met zowel psychische als bepaalde somatische klachten ten gevolg. Het hof heeft de periode waarover arbeidsvermogensschade moet worden vergoed, beperkt tot vijf jaar na het ongeval, nu bij eiser sprake is van een psychische predispositie (schizofrenie). Uit deskundigenonderzoek bleek in 2001 dat het niet aannemelijk was dat de klachten die hij destijds nog had het gevolg waren van het ongeval. De rechtbank en het hof hebben deze vaststelling juridisch vertaald in het wegvallen van het conditio sine qua non-verband tussen de schade wegens het verlies van arbeidsvermogen en het verkeersongeval.
In cassatie staat centraal de vraag of voor het oordeel dat de toerekening beperkt moet worden tot vijf jaar na het ongeval, een (voldoende) concreet aanknopingspunt bestaat. De Hoge Raad (PS 2018-0214) laat het oordeel van het hof in stand door te oordelen dat de in het middel aangevoerde klachten niet tot cassatie kunnen leiden (artikel 81 RO).
Rechtshulpverlener aansprakelijk voor beroepsfout door bij afwikkelen letselschade minderjarige een te beperkt voorbehoud op te nemen in de vaststellingsovereenkomst.
Een bij ARAG werkzame letselschadejurist heeft zich vanaf 2002 ontfermd over de afwikkeling van de letselschade van eiser, die als 11-jarig kind bij een gymnastiekles op school letsel heeft opgelopen aan zijn elleboog. In maart 2010 is tussen eiser en de aansprakelijkheidsverzekeraar van de school een vaststellingsovereenkomst gesloten, waarin een uitdrukkelijk voorbehoud is opgenomen met betrekking tot het eventueel operatief corrigeren van de standsafwijking van het ellebooggewricht binnen een periode van vijf jaar. Partijen (eiser en ARAG) verschillen in deze procedure van mening over de vraag of, al dan niet terecht, de eventuele gevolgschade, waarmee eiser te kampen heeft sinds 2014, bij de schadeafhandeling onbesproken is gelaten en of op dit punt het voorbehoud te beperkt is opgesteld.
De rechtbank (PS 2018-0231) neemt een redelijk handelend en redelijk bekwaam vakgenoot tot uitgangspunt en overweegt dat voor de rechtshulpverlener de zorgvuldigheidsplicht meebrengt dat een advocaat/rechtshulpverlener die een clint adviseert in het kader van een door een clint te nemen beslissing over een bepaalde kwestie, de clint in staat stelt goed genformeerd te beslissen. In deze zaak heeft ARAG volgens de rechtbank niet aan deze zorgvuldigheidsplicht voldaan en heeft ARAG een beroepsfout gemaakt. ARAG is gehouden de schade die eiser daardoor heeft geleden te vergoeden. De rechtbank oordeelt dat eiser zich nader zal moeten uitlaten over de omvang van de door hem geleden schade en bepaalt daarom dat de zaak weer op de rol zal komen.
Literatuur
Sinds het verschijnen van de vorige nieuwsbrief zijn verschillende signaleringen onder literatuur geplaatst. Zie ook het overzicht onderaan deze nieuwsbrief.
Inzenden eigen rechtspraak
Beschikt u zelf over een nog niet gepubliceerde uitspraak die relevant is voor de personenschadepraktijk en rechtsontwikkeling, klik dan hier om de geanonimiseerde uitspraak in te zenden. Wij stellen dat erg op prijs.
Vragen of opmerkingen
Mocht u vragen of opmerkingen hebben over deze nieuwsbrief, dan kunt u mailen naar ps.updates@law.eur.nl.
Met vriendelijke groet,
Siewert Lindenbergh, Ilona van der Zalm Merel van den Heuvel
PS Updates
Literatuur
Sinds het verschijnen van de vorige nieuwsbrief zijn de volgende signaleringen onder literatuur geplaatst.
J.B.R. Regouw, Schade begroten met plussen en minnen, Maandblad voor Vermogensrecht 2018, afl. 2, p. 61-65.
R. Giard, Wie zijn er betrokken bij en verantwoordelijk voor de deugdelijkheid van een deskundigenrapport?, Ars Aequi 2018, afl. 3, p. 216-220.
R. Giard, Leren van fouten? Achteraf oordelen is te simpel, Medisch Contact 2018, afl. 3, p. 18-21.
Hoge Raad
- Hoge Raad Artikel 81 lid 1 RO. Hof heeft de periode waarover arbeidsvermogensschade moet worden vergoed, beperkt tot vijf jaar na het verkeersongeval, nu bij eiser sprake is van een psychische predispositie. Hoge Raad laat oordeel hof in stand en verwerpt cassatieberoep. 09-03-2018
- Hoge Raad Strafrecht. Bedreiging en groepsbelediging van anderen dan benadeelde partij, door verdachte uit naam van benadeelde partij. Cassatieklacht omtrent gedeeltelijke niet-ontvankelijkheid benadeelde partij in hoger beroep. Oordeel van het hof niet onbegrijpelijk, artikel 81 RO. 06-03-2018
Hof
- Gerechtshof Amsterdam Strafrecht. Veroordeling voor moord op ex-vrouw in 2016. Verzoek van nabestaanden om toekenning van affectieschade afgewezen, omdat het wettelijk stelsel daarin (nog) niet voorziet. Beslissing over toekenning van shockschade wordt overgelaten aan civiele rechter, omdat daarvoor nadere feitenvaststelling en juridisch debat nodig is. 07-03-2018
- Gerechtshof Den Haag Vrouw die met toenmalige vriend in zijn hoedanigheid als zaaddonor meeging naar wensmoeders en hen informeerde over zijn psychische aandoening handelde niet onrechtmatig jegens de man. Hetzelfde geldt voor het door de vrouw in dat kader naar buiten brengen van privacygevoelige informatie. 12-12-2017
Rechtbank
- Rechtbank Gelderland Strafrecht. Veroordeling voor gijzeling van vier personen. Door benadeelde partijen aangehaalde jurisprudentie biedt niet zonder meer grond voor het door elk van hen gevorderde bedrag (€ 5.000), omdat sprake is van andersoortige gevallen. Toewijzing € 2.000 immateriële schadevergoeding aan twee slachtoffers en € 3.000 immateriële schadevergoeding aan de andere twee slachtoffers. 09-03-2018
- Rechtbank Overijssel Strafrecht. Verdachte wordt veroordeeld voor poging tot doodslag, omdat hij het slachtoffer 33 keer in zijn borst, rug en hals gestoken heeft. Gedeeltelijke toewijzing immateriële schadevergoeding (€ 8.000) aan slachtoffer. 09-03-2018
- Rechtbank Midden-Nederland Strafrecht. Veroordeling voor aanranding in bos, waarbij slachtoffer haar arm breekt. Volledige toewijzing (€ 10.000) immateriële schadevergoeding aan slachtoffer. Zij kan haar arm de rest van haar leven niet meer normaal gebruiken, verdachte heeft inbreuk gemaakt op haar lichamelijke integriteit en zij leeft thans met grote gevoelens van angst en onveiligheid. 07-03-2018
- Rechtbank Limburg Strafrecht. Veroordeling voor ontucht met een minderjarige. Gedeeltelijke toewijzing immateriële schadevergoeding (€ 2.500) aan slachtoffer. Aansluiting gezocht bij categorie 2 van de letsellijst van het Schadefonds Geweldsmisdrijven. Slachtoffer aangetast in haar persoon nu zij, terwijl zij daarvoor te jong was, langere tijd seksuele handelingen heeft ondergaan en de verdachte haar heeft gefilmd, terwijl zij dat niet wist. 07-03-2018
- Rechtbank Zeeland-West-Brabant Strafrecht. Veroordeling voor poging tot doodslag. Zware mishandeling gevolgd door duw van balkon. Toewijzing € 50.000 immateriële schadevergoeding aan slachtoffer. Verdediging verzoekt schadevergoedingsmaatregel niet op te leggen, omdat onduidelijk is hoelang de klinische behandeling nog voortduurt. Rechtbank oordeelt dat belang van slachtoffer prevaleert en legt maatregel op. 06-03-2018
- Rechtbank Oost-Brabant Strafrecht. Veroordeling voor poging tot moord op echtgenote. Gedeeltelijke toewijzing (€ 10.000) immateriële schadevergoeding aan slachtoffer. Niet-ontvankelijkheid voor het overige deel van de gevorderde immateriële schade, want behandeling hiervan levert onevenredige belasting van het strafgeding op. 05-03-2018
- Rechtbank Zeeland-West-Brabant Strafrecht. Verdachte heeft slachtoffer meerdere keren met kracht met een honkbalknuppel op het hoofd, in het gezicht en op de hals geslagen en wordt veroordeeld voor doodslag. Kinderen van slachtoffer vorderen ieder een bedrag van € 20.000 ter vergoeding van shockschade. Vorderingen niet-ontvankelijk want niet, respectievelijk onvoldoende, onderbouwd. 01-03-2018
- Rechtbank Noord-Nederland Strafrecht. Veroordeling voor zedendelicten en mishandeling. Slachtoffers zijn jonge, kwetsbare meisjes die op dat moment in een jeugdinstelling verbleven en die in staat van verminderd bewustzijn verkeerden doordat verdachte hen alcohol en drugs had verschaft. Feit van algemene bekendheid dat slachtoffers van zulke feiten ernstige psychische schade kunnen ondervinden. Vergoeding van € 5.000 aan immateriële schade toegekend aan slachtoffers. 23-02-2018
- Rechtbank Noord-Nederland Deelgeschil. Fietsster overreden door een tractorcombinatie met als gevolg een dwarslaesie. Verzoek om een hoger bedrag aan smartengeld toe te kennen dan de verzekeraar reeds had geboden (€ 150.000), afgewezen. Overwegingen omtrent hoogte smartengeld in Nederland in vergelijking met het buitenland. 18-01-2018
- Rechtbank Noord-Nederland Tussenuitspraak. Eiser vraagt verlof aan de rechtbank om hoger beroep in te mogen stellen tegen deelgeschilbeschikking. Gelet op artikel 1019bb Rv staat geen voorziening open. Met toepassing van artikel 1019cc Rv in casu verlof verleend voor hoger beroep. 20-12-2017
- Rechtbank Noord-Nederland Deelgeschil. Eenzijdig verkeersongeval met letsel verzoekster (bijrijder) als gevolg; bestuurder overleden. Omkering bewijslast niet van toepassing. Verzoek om voor recht verklaren dat WA-verzekeraar aansprakelijk is voor de door verzoeker geleden en nog te lijden schade en gehouden is deze schade aan verzoeker te vergoeden, afgewezen. Verzoeker heeft niet voldaan aan zijn stelplicht, omdat zijn verklaringen niet stroken met technisch bewijs en andere verklaringen, niet eenduidig en helder zijn en niet uitsluiten dat het ongeval door zijn toedoen is veroorzaakt. 01-11-2017
- Rechtbank Noord-Nederland Deelgeschil. Fietsster (verzoekster) loopt letsel op bij ongeval met bromfietser. Overwegingen omtrent wederzijdse causaliteit en billijkheidscorrectie. Rechtbank past deze beide leerstukken niet toe en verklaart voor recht dat Univé aansprakelijk is voor vijftig procent van de schade van verzoekster (toepassing vijftigprocentregel artikel 185 WVW). 27-07-2017
- Rechtbank Noord-Nederland Deelgeschil. Val van patiënt in ziekenhuis. Feiten en omstandigheden onvoldoende duidelijk en leveren van nader bewijs zal niet beperkt kunnen blijven tot het horen van een enkele getuige. Bijdrage van de verzochte beslissing aan de totstandkoming van een vaststellingsovereenkomst weegt niet op tegen de kosten en het tijdsverloop van deze deelgeschilprocedure. Verzoek derhalve afgewezen. 02-05-2017
- Rechtbank Midden-Nederland Beroepsaansprakelijkheid rechtshulpverlener bij afwikkelen letselschade minderjarige. Voorbehoud in vaststellingsovereenkomst te beperkt. Maatstaf van een redelijk handelend en redelijk bekwaam rechtshulpverlener. 09-11-2016