Update
Geachte heer/mevrouw,
Bijgaand treft u een nieuwe PS Update aan. Klik hier om de pdf vanaf de website te downloaden.
Nieuws
De afgelopen week verschenen verschillende nieuwsberichten. Deze zijn op frequente tijden te lezen op de website.
Uitgelicht: Wetsvoorstel affectieschade aangenomen door Eerste Kamer
Op dinsdag 10 april jl. heeft in de Eerste Kamer de stemming plaatsgevonden in verband met het Wetsvoorstel affectieschade. Het wetsvoorstel is door de Eerste Kamer met algemene stemmen aangenomen. De wetswijziging wordt per 1 januari 2019 van kracht.
Rechtspraak
Graag wijzen wij u op de sinds de vorige nieuwsbrief verschenen uitspraken, welke zijn opgenomen onder aan deze nieuwsbrief. Wij lichten de volgende uitspraken hier voor u uit.
HR: arbeidsrechtelijke omkeringsregel-arresten gelden ook voor asbestzaken.
In (PS 2018-0295) oordeelt de Hoge Raad dat ook ingeval werknemer tijdens de werkzaamheden is blootgesteld aan asbest en uiteindelijk is overleden aan mesothelioom, de SVB-regel geldt: werknemer dient te bewijzen dat sprake is van een causaal verband, waarbij verband tussen schade en werk een voldoende mate van zekerheid moet hebben. Het door (de weduwe van) werknemer gestelde feit dat mesothelioom in alle gevallen wordt veroorzaakt door blootstelling aan asbest, brengt niet mee dat oorzakelijk verband tussen blootstelling aan asbest tijdens de werkzaamheden bij de aansprakelijk gehouden werkgever en die schade in beginsel moet worden aangenomen. Deze omstandigheid neemt immers niet weg dat het verband tussen die blootstelling en de gezondheidsschade te onzeker of te onbepaald kan zijn wanneer de werknemer ook buiten deze werkzaamheden aan asbest blootgesteld is geweest. Daarom komt, gelet op hetgeen in het algemeen bekend is omtrent de ziekte mesothelioom en haar oorzaak, betekenis toe aan (1) de duur en de intensiteit van de blootstelling bij deze werkgever, en in voorkomend geval aan (2) de duur en de intensiteit van andere blootstelling(en) aan asbest gedurende de latentieperiode en (3) de verhouding tussen (1) en (2). Omdat in casu de werknemer bij de aansprakelijkgestelde werkgever maar zeer kort en vluchtig in contact is geweest met blootstelling aan asbest, werd het causaal verband niet aannemelijk geacht.
In deelgeschil over gebondenheid partijen aan deskundigenonderzoek oordeelt rechtbank dat partijen op zoveel onderdelen fundamenteel van inzicht verschillen, dat in feite sprake is van een verkapte bodemprocedure.
Verzoeker is als motorrijder een ongeval overkomen waarbij hij is aangereden door een personenauto die werd bestuurd door een bij Allianz verzekerde bestuurder. Allianz heeft aansprakelijkheid voor het ongeval erkend. Verzoeker stelt zich in dit deelgeschil op het standpunt dat Allianz is gebonden aan de conclusies van de door partijen gezamenlijk aangezochte deskundigen, waartoe ook een rekenkundige expertise behoort. Ook heeft verzoeker een aanvullend verzoek ingediend. Naar het oordeel van de rechtbank (PS 2018-0296) is niet sprake van n resterend geschilpunt, te weten of partijen gebonden zijn aan de conclusies in het rekenkundige expertiserapport, maar van diverse geschilpunten. Zo zijn partijen het niet eens over de uitgangspunten die de rekenkundige bij de berekening moet gebruiken en over de gerechtigdheid van Allianz een persoonlijk onderzoek in te stellen naar verzoeker. Dit brengt de rechtbank tot het oordeel dat niet meer gesproken kan worden van een deelgeschil, maar van een verkapte bodemprocedure. Hieruit volgt dat deze procedure volstrekt onnodig en onterecht aanhangig is gemaakt. De rechtbank wijst de verzoeken, inclusief de verzochte veroordeling tot betaling van de kosten van het oorspronkelijke verzoekschrift en de begroting van de kosten van het aanvullende verzoekschrift, mitsdien af.
Arubaanse zaak. Gerecht in Eerste Aanleg past billijkheidscorrectie toe in zaak waarin voetganger door bus is aangereden. Causale verdeling 90% ten laste van exploitant bus, 10% ten laste van eiser; na billijkheidscorrectie schade 100% ten laste van exploitant.
In Aruba is eiser aangereden door een door MAR-LAB gexploiteerde bus, die achteruit aan het rijden was op de linkerrijstrook, terwijl eiser midden op die rijstrook liep. Eiser is bij dat ongeval ernstig gewond geraakt. Eiser vordert een verklaring voor recht dat MAR-LAB aansprakelijk is voor het ongeval en tevens dat MAR-LAB wordt veroordeeld tot vergoeding van de door hem geleden schade. Het gerecht (PS 2018-0315) oordeelt dat het beroep van MAR-LAB op overmacht niet slaagt, nu de buschauffeur minstens in strijd heeft gehandeld met het Landsbesluit verkeersregels door op de linkerbaan achteruit te rijden. Ook het beroep van MAR-LAB op aan opzet grenzende roekeloosheid aan de zijde van eiser, kan volgens het gerecht niet slagen. Het gerecht is van oordeel dat de mate waarin de wijze van rijden van de buschauffeur gevaar voor het ontstaan van de aanrijding in het leven heeft geroepen, de mate waarin het weggedrag van eiser dat heeft gedaan, overschrijdt en komt tot een causale verdeling van negentig procent ten laste van MAR-LAB en tien procent ten laste van eiser. Het gerecht bepaalt voorts dat de billijkheid een andere verdeling eist dan die uit het resultaat van de causale afweging voortvloeit. In de gegeven omstandigheden (te weten de uiteenlopende mate van verwijtbaarheid, de uiteenlopende mate van schade, de gevorderde leeftijd van eiser en de ernst van het letsel van eiser) oordeelt het gerecht dat de schade voor honderd procent ten laste van MAR-LAB dient te worden gebracht.
Literatuur
Sinds het verschijnen van de vorige nieuwsbrief zijn verschillende signaleringen onder literatuur geplaatst. Zie ook het overzicht onderaan deze nieuwsbrief.
Inzenden eigen rechtspraak
Beschikt u zelf over een nog niet gepubliceerde uitspraak die relevant is voor de personenschadepraktijk en rechtsontwikkeling, klik dan hier om de geanonimiseerde uitspraak in te zenden. Wij stellen dat erg op prijs.
Vragen of opmerkingen
Mocht u vragen of opmerkingen hebben over deze nieuwsbrief, dan kunt u mailen naar ps.updates@law.eur.nl.
Met vriendelijke groet,
Siewert Lindenbergh, Ilona van der Zalm Merel van den Heuvel
PS Updates
Literatuur
Sinds het verschijnen van de vorige nieuwsbrief zijn de volgende signaleringen onder literatuur geplaatst.
W.Th. Nuninga, Recht, plicht, schade, begroting, Weekblad voor Privaatrecht, Notariaat en Registratie 2018, afl. 7189, p. 294-301.
A.M. Overheul, Een begrensde vergoeding in de zin van artikel 6:96 lid 2 sub a BW: redelijk? Rb. Den Haag 6 juni 2017, ECLI:NL:RBDHA:2017:6068, Tijdschrift voor Vergoeding Personenschade 2018, afl. 1, p. 32-35.
F.M. Ruitenbeek M. de Vries, Over frauderende slachtoffers en WAM-verzekeraars. En de vraag of civielrechtelijke sanctionering mogelijk, of zelfs gewenst is, Tijdschrift voor Vergoeding Personenschade 2018, afl. 1, p. 23-31.
R.D. Friele (e.a.), Het tuchtrecht in de gezondheidszorg: wegen de voordelen tegen de nadelen op?, Tijdschrift voor Vergoeding Personenschade 2018, afl. 1, p. 20-22.
B.A. Schmand J.F.M. de Jonghe, Vaststellen van symptoomvaliditeit in neuropsychologisch expertiseonderzoek, Tijdschrift voor Vergoeding Personenschade 2018, afl. 1, p. 15-19.
A.L.M. Keirse J. Biezenaar, Eigen schuld en BGK in (deel)geschil; wie kent de tweede billijkheidscorrectie?, Tijdschrift voor Vergoeding Personenschade 2018, afl. 1, p. 1-14.
S.D. Lindenbergh, annotatie bij Hof van Justitie EU 21 juni 2017, ECLI:EU:C:2017:484 [Aansprakelijkheid voor producten met gebreken. Farmaceutische laboratoria. Vaccin tegen hepatitis B. Multiple sclerose. Bewijs van gebrek van het vaccin en van het oorzakelijke verband tussen het gebrek en de geleden schade. Bewijslast. Bewijsmiddelen. Geen wetenschappelijke consensus. Ernstige, precieze en met elkaar overeenstemmende aanwijzingen die aan de beoordeling van de feitenrechter worden overgelaten. Toelaatbaarheid. Voorwaarden.], Nederlandse Jurisprudentie 2018/125, afl. 14.
S.D. Lindenbergh, annotatie bij Hof van Justitie EU 16 februari 2017, ECLI:EU:C:2017:128 [Harmonisatie van wetgevingen. Industriebeleid. Conformiteitsbeoordeling van medische hulpmiddelen. Aangemelde instantie die is aangewezen door de fabrikant. Verplichtingen van die instantie. Borstimplantaten met gebreken. Uit siliconen vervaardigd. Aansprakelijkheid van de aangemelde instantie.], Nederlandse Jurisprudentie 2018/123, afl. 14.
Hoge Raad
Hof
- Gerechtshof Amsterdam Strafrecht. Zanger Dean Saunders veroordeeld voor onder andere mishandeling van zijn ex-vriendin, waardoor zij een gebroken kaak heeft opgelopen en zich onder psychologische behandeling heeft moeten stellen. Toewijzing € 750 ter vergoeding van immateriële schade. 09-04-2018
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Incident in uitgaansgebied waarbij appellant hersenletsel oploopt als gevolg van een armbeweging naar achteren van appellant. Onrechtmatig handelen waardoor aansprakelijkheid bestaat. Hof oordeelt dat sprake is van 40% eigen schuld en past daarop voorts een billijkheidscorrectie toe: uiteindelijke verdeling 80%-20% in het nadeel van geïntimeerde. 27-03-2018
- Gerechtshof Den Haag Geen causaal verband tussen beëindiging arbeidsovereenkomst en als gevolg daarvan geleden inkomensschade en de onterechte hersteldmelding door de bedrijfsarts. 27-02-2018
- Gerechtshof Den Haag Na echtscheiding is man strafrechtelijk veroordeeld voor maken van inbreuk op persoonlijke levenssfeer van vrouw. Onrechtmatigheid staat vast. In tegenstelling tot de rechtbank wijst het hof een immateriële schadevergoeding toe, tot een bedrag van € 5.000. Houding man richting vrouw van belang bij schadebegroting. 06-02-2018
- Gerechtshof Den Haag Strafrecht. Veroordeling voor ontucht met toen minderjarige dochter. Volledige toewijzing immateriële schadevergoeding (€ 12.500) aan slachtoffer. 20-12-2017
Rechtbank
- Rechtbank Amsterdam Strafrecht. 21-jarige man veroordeeld voor doodslag op een jonge man. Immateriële (shock)schadevergoeding van vriendin slachtoffer volledig (€ 15.000) toegewezen, nu zij bij de doodslag aanwezig was en sindsdien aan PTSS lijdt. Broers en moeder van slachtoffer niet-ontvankelijk verklaard in hun vorderingen tot immateriële schadevergoeding. Affectieschade komt nog niet voor vergoeding in aanmerking en geen sprake van shockschade. 10-04-2018
- Rechtbank Noord-Nederland Strafrecht. Veroordeling voor medeplegen van doodslag, voorafgegaan door een woningoverval en gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit gemakkelijk te maken. Slachtoffer 2 (vrouw van overledene) niet-ontvankelijk in vordering voor wat betreft gederfd levensonderhoud; onevenredige belasting van het strafgeding. Wel toewijzing immateriële schadevergoeding (€ 15.000) aan slachtoffer 2, nu zij ernstige psychische gevolgen ondervindt als gevolg van de overval. 06-04-2018
- Rechtbank Noord-Nederland Strafrecht. Veroordeling voor medeplegen van doodslag, voorafgegaan door een woningoverval en gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit gemakkelijk te maken. Slachtoffer 2 (vrouw van overledene) niet-ontvankelijk in vordering voor wat betreft gederfd levensonderhoud; onevenredige belasting van het strafgeding. Wel toewijzing immateriële schadevergoeding (€ 15.000) aan slachtoffer 2, nu zij ernstige psychische gevolgen ondervindt als gevolg van de overval. 06-04-2018
- Rechtbank Oost-Brabant Deelgeschil. Begroting verlies verdienvermogen als sprake is van onbelaste onkostenvergoedingen waar geen daadwerkelijke kosten tegenover staan. Rechtbank: in de hypothetische situatie zonder ongeval moet rekening worden gehouden met genetteerde onkostenvergoedingen na aftrek van de werkelijk gemaakte kosten. Geen grond om in de situatie mét ongeval de hoogte van de WIA-uitkering van verzoeker abstract te berekenen. 06-04-2018
- Rechtbank Noord-Nederland Strafrecht. Veroordeling voor een woningoverval in vereniging waarbij tegen slachtoffer 1 (de man) dusdanig geweld is gebruikt dat deze na de overval is overleden. Slachtoffer 2 (vrouw) niet-ontvankelijk in vordering voor wat betreft gederfd levensonderhoud; onevenredige belasting van het strafgeding. Wel toewijzing immateriële schadevergoeding (€ 15.000) aan slachtoffer 2, nu zij ernstige psychische gevolgen ondervindt als gevolg van de overval. 06-04-2018
- Rechtbank Overijssel Vereniging van Eigenaren niet op grond van artikel 6:174 BW aansprakelijk voor schade als gevolg van valpartij door gladde houten vloer op een buitenterras in appartementencomplex. Eerder gewezen verstekvonnis alsnog vernietigd. 04-04-2018
- Rechtbank Amsterdam Strafrecht. Veroordeling voor poging tot doodslag door op een onder Nederlandse vlag varend schip een Russisch medebemanningslid met een mes te verwonden. Gelet op de omstandigheden van het geval, waaronder de omstandigheid dat het slachtoffer heeft aangegeven schadevergoeding te wensen en dat hij de Nederlandse taal niet beheerst, legt de rechtbank ondanks het ontbreken van een vordering tot schadevergoeding ambtshalve de schadevergoedingsmaatregel op tot een bedrag van € 1.500. 04-04-2018
- Rechtbank Limburg Deelgeschil waarin gebondenheid partijen aan een in gezamenlijke opdracht vervaardigd rapport door een rekenkundige aan bod komt. Behalve ten aanzien van de aansprakelijkheid, verschillen partijen op zoveel onderdelen, die alle van wezenlijk belang zijn voor de berekeningen door de rekenkundige, fundamenteel van inzicht, dat er in feite niet sprake is van een deelgeschil, maar van een vrijwel compleet bodemgeschil. 30-03-2018
- Rechtbank Zeeland-West-Brabant Strafrecht. Veroordeling voor poging tot doodslag door slachtoffer in de nek/hals te steken met een vleesmes, waardoor slachtoffer ernstig en potentieel levensgevaarlijk halsletsel heeft opgelopen. Wettelijke zorgverzekeringsplicht (die slachtoffer niet is nagekomen) strekt niet tot bescherming van wettelijk aansprakelijke derden, zoals verdachte, tegen schadeclaims. Volledige toewijzing gevorderde materiële (€ 5.606,32) en immateriële (€ 1.350) schadevergoeding. 27-03-2018
- Rechtbank Amsterdam Strafrecht. Veroordeling voor overtreding van artikel 5 WVW door als fietser geen voorrang te verlenen aan inhalende bromfietser, zijnde slachtoffer, hetgeen ertoe heeft geleid dat het 17-jarige slachtoffer is overleden. Benadeelde partij, de moeder van het slachtoffer, heeft recht op vergoeding van specifieke materiële kosten (o.a. begrafeniskosten). Rechtbank ziet geen aanleiding om deze kosten te verrekenen met het uitgekeerde bedrag van de ongevallenverzekering. 27-03-2018
- Rechtbank Noord-Holland Verzoekster stelt dat fouten zijn gemaakt bij de operatie aan haar enkel en verzoekt een voorlopig deskundigenbericht te gelasten, waarin onder andere de arts gehoord zou moeten worden. Horen arts is rechterlijke taak, niet taak van deskundige. Draagplicht voorschot afwijkend van wettelijk uitgangspunt, want door opstelling verweerder resteerde geen andere optie dan indienen verzoekschrift. Conform uitgangspunt GOMA voorschot bij helfte dragen. 01-03-2018
- Rechtbank Midden-Nederland Drie vrijwaringen. Hoofdzaak gaat om schade veroorzaakt door gebruik van palletheftruck, die niet verzekerd was onder AVB (zie: PS 2018-0145). Aannemer en onderaannemer aansprakelijk voor dit bedrijfsongeval. Vrijwaring onderaannemer tegen hoofdaannemer afgewezen. Onderaannemer is tekortgeschoten in de nakoming van zorgplicht. 21-02-2018
- Rechtbank Midden-Nederland Whiplashachtige klachten kunnen wel, maar voortdurende arbeidsongeschiktheid vanwege ernstige depressie kan niet worden toegerekend aan eiser overkomen achteropaanrijding. Ernstige depressie geen algemeen bekend gevolg van achteropaanrijding en sprake van andere, buiten het ongeval gelegen, (mede)oorzaken. 07-02-2018
- Rechtbank Rotterdam Strafrecht. Veroordeling voor mishandeling, zwaar lichamelijk letsel ten gevolge hebbend, gepleegd gedurende een voetbalwedstrijd. Benadeelde partij niet-ontvankelijk in vordering, nu de vraag of en in hoeverre de (zeker aanwezige) eigen schuld van de benadeelde partij op basis van artikel 6:101 lid 1 BW moet leiden tot vermindering van de op de verdachte rustende schadevergoedingsplicht voor zowel het materiële als het immateriële deel niet eenvoudig te beantwoorden is. 15-12-2017
Antillen
Uitspraken zonder ECLI
- Rechtbank Midden-Nederland Kantonrechter verklaart zich onbevoegd om kennis te nemen van de vordering van ASR, nu het onderliggend geschil de competentiegrens overschrijdt. Het enkele feit dat het totaalbedrag dat ASR tot nu toe aan schade heeft uitgekeerd aan X beneden de € 25.000 ligt, vormt geen duidelijke aanwijzing dat ook het belang dat met de vordering is gemoeid geen hogere waarde heeft dan € 25.000. 2018-01-03
- Rechtbank Gelderland Verzoekster ervaart sinds verkeersongeval whiplashachtige klachten en verzoekt rechtbank om voorlopig deskundigenonderzoek. Verzoek toegewezen. De enkele stelling dat er thans nog geen sprake is van een medische eindtoestand is geen reden om het verzoek als prematuur af te wijzen. Dat er nog geen medische eindtoestand is, wordt meegenomen in de vraagstelling. 2018-04-03
- Rechtbank Gelderland Verzoekster, die na auto-ongeval kampt met aanhoudende gezondheidsklachten, verzoekt de rechtbank een voorlopig deskundigenbericht door een neuroloog en een neuropsycholoog te bevelen, nu verzekeraar het causale verband tussen ongeval en klachten betwist. Verzekeraar verzet zich tegen neuropsychologisch onderzoek. Rechtbank wijst verzoek echter toe en gelast de twee deskundigenonderzoeken. 2018-03-19
- Rechtbank Amsterdam Causaal verband aangenomen tussen ongeval en psychische klachten van eiser, nu (blijkens deskundigenrapport) het ongeval een luxerende factor is geweest en andere factoren vervolgens een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan het ontstaan van de klachten. Ruime toerekening bij schending verkeers-/veiligheidsnorm. Door eiser getoonde beperkte compliance om mee te werken aan therapieën zal rechtbank in acht nemen bij uiteindelijke begroting schade. 2018-03-21