Geachte heer/mevrouw,

Bijgaand treft u een nieuwe PS Update aan. Klik hier om de pdf vanaf de website te downloaden.


Nieuws
De afgelopen week verschenen verschillende nieuwsberichten. Deze zijn op frequente tijden te lezen op de website.


Rechtspraak
Graag wijzen wij u op de sinds de vorige nieuwsbrief verschenen uitspraken, welke zijn opgenomen onder aan deze nieuwsbrief. Wij lichten de volgende uitspraken hier voor u uit.

Deelgeschil over arbeidsongeval: rekenrente langere termijn 3%, eerste vijf jaar 1%.
Een onderhoudsmonteur heeft tijdens zijn werk ernstig letsel opgelopen, met als gevolg een amputatie van het onderbeen en oogkundige en orthopedische klachten. Delta Lloyd heeft namens de werkgever aansprakelijkheid erkend. Tussen partijen bestaat een meningsverschil over het percentage van de rekenrente. De kantonrechter (PS 2018-0765) haalt in haar oordeel een uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 31 maart 2015 aan. Bij berekening van schade met een lange looptijd werkt de letselschadepraktijk met een rekenrente van 3%. Het hof oordeelt dat 3% rekenrente voor de periode tot 1 januari 2018 echter niet bij de huidige ontwikkelingen past. Voor de korte termijn kijkt het hof naar de spaarrente op een spaarrekening en komt uit op een rekenrente van 1%. De kantonrechter sluit zich bij het hof aan en stelt in deze zaak de rekenrente vast op 1% voor de eerste vijf jaar en voor de periode daarna op 3%.

Conclusie (strafrecht) P-G over aanwezigheid van voorwaardelijk opzet bij het schieten op een luchtkoker en de manier waarop het hof rekening houdt met eigen schuld van de benadeelde partij bij het toewijzen van diens vordering.
De verdachte is veroordeeld wegens medeplegen van poging tot doodslag, omdat hij heeft geschoten op een luchtkoker waar benadeelde zich in bevond. Benadeelde is geheel verlamd geraakt nadat hij in zijn nek werd geraakt door een van de kogels. De P-G (PS 2018-0755) acht het oordeel van het hof dat sprake was van voorwaardelijk opzet niet onbegrijpelijk. Uit de bewijsvoering is gebleken dat verdachte voldoende wetenschap had van de aanwezigheid van een persoon in de luchtkoker. Het tweede middel klaagt dat hoewel het hof stelt dat het de eigen schuld van de benadeelde partij in aanmerking heeft genomen, het hof het schadebedrag niet heeft verminderd en de volledige 75.000 aan immaterile schadevergoeding heeft toegewezen. De P-G concludeert dat het hof een billijkheidsafweging heeft gemaakt ingevolge artikel 6:101 lid 1 BW. Het hof is dus niet hypothetisch uitgegaan van een hoger schadebedrag dan gevorderd.

ASR beroept zich onterecht op een dekkingsuitsluiting in haar polisvoorwaarden dat schade door joyriding niet vergoed wordt als de verzekerde niet de normale voorzichtigheid in acht heeft genomen om joyriding te voorkomen.
De 16-jarige zoon van de verzekerde is zonder rijbewijs en buiten medeweten van de verzekerde gaan rijden met diens bestelauto en heeft deze total loss gereden. De rechtbank (PS 2018-0761) wijst het beroep door ASR op uitsluiting af. De bestelauto in kwestie stond afgesloten nabij de woning. Er lag een reservesleutel in een lade in de werkkamer van verzekerde. Verzekerde had zijn zoon verboden om in deze kamer te komen. De rechtbank verwerpt de stelling van ASR dat de sleutel zo redelijk eenvoudig gepakt kon worden en dat dit onvoldoende zorgvuldig zou zijn geweest. Bijzondere omstandigheden zouden ertoe kunnen nopen dat meer voorzorgsmaatregelen moeten worden getroffen, bijvoorbeeld als men erop bedacht moet zijn dat het risico van joyriding bestaat. In deze zaak is de omstandigheid dat de zoon eenmalig eerder een stuk met een auto heeft gereden, onvoldoende om te oordelen dat de verzekerde bedacht had moeten zijn op joyriding.

Geen medische aansprakelijkheid voor letsel aan urinebuis, nu causaal verband tussen mogelijke schending van de dossier- en informatieplicht onvoldoende is gesteld, laat staan onderbouwd.
Patint heeft postoperatief letsel aan zijn urinebuis opgelopen na een laserbehandeling. Hij stelt het ziekenhuis waar de uroloog werkzaam was aansprakelijk en vordert 52.410 aan materile en immaterile schade op grond van een toerekenbare tekortkoming in de nakoming van de geneeskundige behandelingsovereenkomst. Het opgemaakte deskundigenrapport wordt niet buiten beschouwing gelaten (PS 2018-0764), anders dan eiser op grond van het blokkeringsrecht betoogt. De rechtbank laat in het midden of het blokkeringsrecht van toepassing is op medische aansprakelijkheidszaken. De patint slaagt niet in een succesvol beroep op schending van de informatieplicht of schending van de dossierplicht. Eiser stelt niet voldoende dat indien hij goed was genformeerd, hij van de operatie zou hebben afgezien of voor een andere ingreep zou hebben gekozen. Verder leidt de enkele vaststelling dat het operatieverslag niet alle nodige gegevens bevat, niet zonder meer tot toewijzing van de vordering. Eiser wenst toepassing van de omkeringsregel, maar de rechtbank gaat hier niet in mee. De informatieplicht en de dossierplicht zijn geen normen die strekken ter voorkoming van het gevaar van schade. De rechtbank wijst de vorderingen af.

Belangenbehartiger vordert van verzekeraar betaling van buitengerechtelijke kosten. Toepassing dubbele redelijkheidstoets.
Een advocatenkantoor declareert in haar hoedanigheid van belangenbehartiger van een jong slachtoffer met blijvende letselschade aan het been 11.193,96 aan buitengerechtelijke rechtsbijstandskosten bij ASR. De rechtbank (PS 2018-0762) gebruikt de dubbele redelijkheidstoets om te bepalen of buitengerechtelijke rechtsbijstandskosten voor vergoeding in aanmerking komen. Voor vergoeding van de schade moet het maken van de kosten redelijk zijn en moet de omvang van de werkzaamheden redelijkerwijs noodzakelijk zijn. Het enkele feit dat achteraf blijkt dat het schadebedrag relatief laag is in verhouding tot de gemaakte rechtsbijstandskosten, betekent niet dat de kosten niet redelijk zijn. Het moet voor het slachtoffer wel praktisch mogelijk blijven om de omvang van de schade te laten vaststellen. Aan de andere kant moet men oog houden voor de verhouding tussen de schadeomvang en de bestede tijd in een schadedossier. De belangenbehartiger kan niet naar hartenlust declareren. Na het bespreken van diverse specifieke facturen, oordeelt de rechtbank dat Schenkeveld in totaal 8.817,82 mocht declareren in plaats van 11.193,96.


Literatuur
Sinds het verschijnen van de vorige nieuwsbrief zijn verschillende signaleringen onder literatuur geplaatst. Zie ook het overzicht onderaan deze nieuwsbrief.


Inzenden eigen rechtspraak
Beschikt u zelf over een nog niet gepubliceerde uitspraak die relevant is voor de personenschadepraktijk en rechtsontwikkeling, klik dan hier om de geanonimiseerde uitspraak in te zenden. Wij stellen dat erg op prijs.


Vragen of opmerkingen
Mocht u vragen of opmerkingen hebben over deze nieuwsbrief, dan kunt u mailen naar ps.updates@law.eur.nl.


Met vriendelijke groet,

Siewert Lindenbergh, Ilona van der Zalm, Merel van den Heuvel Janou Kempkes
PS Updates



Literatuur
Sinds het verschijnen van de vorige nieuwsbrief zijn de volgende signaleringen onder literatuur geplaatst.

I. Samoy, Het Belgische hervormingsproject aansprakelijkheidsrecht: de dagen van het iconische artikel 1382 en de gendergevoelige bonus pater familias lijken geteld, Nederlands Tijdschrift voor Burgerlijk Recht 2018/29, afl. 7.
Het Belgische recht is in de ban van talrijke hervormingsprojecten. De impulsgever is Minister van Justitie Koen Geens en zijn ambitieuze beleidsplan De sprong naar het recht voor morgen: hercodificatie van basiswetgeving. Ook het Burgerlijk Wetboek staat op zijn bucket list. Nadat eerder een project tot hervorming van het erf-, verbintenissen-, goederen- en bewijsrecht het licht zag, werd op 28 maart 2018 het beloftevolle project aansprakelijkheidsrecht aan het publiek voorgesteld. Deze bijdrage biedt u een eerste kennismaking.

I. Giesen, Het privaatrecht als instrument in het publieke domein, Nederlands Juristenblad 2018, afl. 31.
Urgenda is het begin van een nieuw tijdperk, een tijdperk waarin beleid ook buiten Den Haag gemaakt kan worden, en ook buiten de politiek, in de rechtszaal. Dat geldt eens te meer als we, zoals het er nu naar uit ziet, zelfs van private actoren publiek beleid en de naleving daarvan gaan vergen. Ook de zaak van Tristan van der Vlis is het begin van een nieuw tijdperk, een tijdperk waarin een gebrek aan aan te spreken daders meer en meer ondervangen wordt door de kring van mogelijke daders breder te trekken dan voorheen mogelijk was of berhaupt bedacht kon worden. Beide constateringen getuigen van de neiging van het aansprakelijkheidsrecht om constant uit te breiden, of positiever geformuleerd, van de enorme mate van creativiteit binnen en de enorme spankracht van dat aansprakelijkheidsrecht.

P. van Huizen, De patintenkaart-discussie als deelgeschil: een nog weinig benutte mogelijkheid, PIV-Bulletin 2018-2, p. 1-5.
De patintenkaart van de benadeelde is in de letselschadepraktijk regelmatig onderwerp van discussie. Een verzekeraar heeft soms behoefte aan inzage in de patintenkaart, maar benadeelden zijn niet altijd bereid (volledige) inzage te geven. Deze patintenkaart-discussie is daarom vaak een onderwerp van gerechtelijke procedures, maar de jurisprudentie is grillig gevormd. Over de vragen f een benadeelde zijn patintenkaart dient te verstrekken, aan wie (medisch deskundige, verzekeraar, medische adviseur), over welke periode en in welke fase van het schaderegelingstraject/de procedure, kunnen rechters verschillend oordelen. Dat geldt nog meer ten aanzien van de vraag of een verzekeraar in rechte inzage in de patintenkaart kan afdwingen. De Patintenkaart-arresten van de Hoge Raad uit 2008 hebben, anders dan gehoopt, misschien wel tot mr discussie geleid. Inmiddels is de praktijk 10 jaar verder en verschillende ontwikkelingen van n de Patintenkaart-arresten spelen een belangrijke rol in de mogelijkheden tot het verkrijgen van inzage in de patintenkaart. Te denken valt aan de komst van de Medische Paragraaf bij de Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL) en de intrede van de deelgeschilprocedure. Dit roept de volgende vragen op: wordt met de deelgeschilprocedure ht middel geboden voor verzoeken tot afgifte van de patintenkaart? En wordt dat middel voldoende benut? Maar eerst, waarom is inzage in de patintenkaart zo van belang?

J. van de Bunt, Een vordering voor angstschade?, PIV-Bulletin 2018-2, p. 9-11.
Angst is een belangrijke en krachtige emotie die volgt op de dreiging van naderend onheil of gevaar. Het is de vraag of het recht een vergoeding biedt voor de angstschadevordering. Het gaat dan om schade als gevolg van angst die niet zo ernstig is dat deze een erkend psychiatrisch ziektebeeld oplevert. De Rechtbank Noord-Nederland heeft in haar uitspraak van 1 maart 2017 een vordering tot vergoeding van zulke angstschade erkend voor de slachtoffers van de aardbevingen in Groningen. Dit vonnis zet aan tot verdere gedachtenvorming.

H. van Katwijk, Opzet verzekerd, PIV-Bulletin 2018-2, p. 12-16.
Geschopt, geslagen en bespuugd. Het overkwam de 17-jarige Quirine toen ze woensdag haar hondje Nugget uitliet in het Schiebroeksepark in Rotterdam. De tiener liep een gezwollen gezicht en gekneusde ribben op. Gelukkig ben ik niet al te zwaar toegetakeld, maar ik had wel goed de schrik te pakken. Achteraf ben ik blij dat ze mij te grazen hebben genomen en niet een oud vrouwtje. De daders van dit voorval zijn onbekend gebleven, jongens van 15 en 16 jaar.

M. Hiel, Het voorrisico van een RDW geregistreerde WAM-verzekering, PIV-Bulletin 2018-2, p. 17-19.
In het RDW-register staat aangegeven of, en bij wie, een auto WAM-verzekerd is. Een benadeelde mag in beginsel vertrouwen op de gegevens in het RDW-register en kan zodoende na een ongeval de betreffende verzekeraar aanspreken. In het register wordt echter geen tijdstip van het ingangsmoment van de WAM-verzekering vermeld. Wie moet het risico dekken indien een ongeval plaatsvindt op dezelfde dag als de inschrijving van de WAM-verzekering in het register, maar vr het eigenlijke ingangsmoment van de verzekering? Is dit de verzekeraar of juist het Waarborgfonds? De Hoge Raad geeft in haar arrest van 22 december 2017 een helder en eenduidig antwoord. Dit arrest zal ik bespreken door eerst in te gaan op de bescherming die de WAM biedt aan verkeersslachtoffers. Vervolgens wordt toegelicht welke leemte in het systeem wordt veroorzaakt door het voorrisico en wat de standpunten van partijen daartoe waren. Tot slot volgt een bespreking van het oordeel van de Hoge Raad en een conclusie.