Update
Geachte heer/mevrouw,
Bijgaand treft u een nieuwe PS Update aan.
Nieuws
Regelmatig wordt op PS Updates een aantal interessante nieuwsberichten geplaatst. Nieuw toegevoegd is:
• Blog Rosa Jansen: ‘Corona legt kwetsbare positie van slachtoffers bloot’
Literatuur
Hier vindt u het overzicht van de literatuur die sinds de vorige nieuwsbrief is verschenen.
N.B. Wekelijks verzorgt de redactie de literatuur-signaleringen in deze nieuwsbrief. We werken er hard aan om deze signaleringen ook in de vernieuwde databank op te nemen!
M.A. Loth, ‘Uit de ban van corrigerende rechtvaardigheid. Over de begroting en afwikkeling van massaschade’, NTBR 2020/21. [Rechtsorde] [Legal Intelligence]
In deze bijdrage staat het schadevergoedingsrecht, meer specifiek de problematiek van de begroting en afwikkeling van massaschade door middel van een categorisering van de benadeelden centraal. Dit domein is nog relatief onbetreden, veel vragen zijn nog niet onderzocht. Hoe doet de rechter dat, het onderscheiden van verschillende categorieën benadeelden waarvoor uiteenlopende rechtsgevolgen gelden? En waarom doet hij dat? Wat zijn daarvoor legitieme grondslagen, zowel in juridische als in feitelijke zin? Welke grenzen zijn hieraan te stellen? Welk houvast kunnen we vinden voor de beantwoording van deze vragen?
Deze bijdrage biedt geen antwoord op al deze vragen, maar stelt wel de grondslagen voor die antwoorden aan de orde. De onderzoeksvraag is: welke soort overwegingen en beginselen zijn van belang bij de begroting en de afwikkeling van massaschade?
J.M. Janson, annotatie bij Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Eindhoven 20 januari 2020, ECLI:NL:TGZREIN:2020:7, TvGR 2020/04. [Rechtsorde] [Legal Intelligence]
Moeder wil inzage in het medisch dossier van haar overleden meerderjarige zoon na suïcide.
Een man, geboren in 1970, was langdurig bekend bij de GGZ en kampte al jaren met ernstige meervoudige psychosociale problematiek. De moeder van de man was altijd nauw betrokken bij de behandeling en was ook regelmatig aanwezig bij gesprekken met zijn psychiater. In 2017 overlijdt de man als gevolg van suïcide. Na zijn overlijden heeft de psychiater in meerdere gesprekken moeder een toelichting gegeven op de (medicamenteuze) behandeling van haar zoon kort voor zijn overlijden. De moeder vond dit evenwel niet bevredigend en bleef vragen houden over de zorgverlening. Toen moeder vervolgens een verzoek indiende om inzage te krijgen in het dossier van haar zoon, heeft de psychiater vanwege zijn beroepsgeheim hier geen gevolg aan gegeven. De psychiater stelt dat het hem niet duidelijk was waarom aanvullend aan de al mondeling gegeven informatie, inzage in het dossier (nog) noodzakelijk was. Moeder heeft daaropvolgend een tuchtklacht tegen de psychiater ingediend bij het Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg te Eindhoven. Het tuchtcollege heeft de klacht getoetst aan het (oude) recht zoals dat gold voor 1 januari 2020 en oordeelde dat de psychiater de moeder ten onrechte geen inzage had verleend. Interessant nu is, aangezien de casus zich afspeelt juist vlak voor de inwerkingtreding van de nieuwe wettelijke bepalingen omtrent inzage voor nabestaanden, hoe de rechter zou hebben geoordeeld als aan deze nieuwe wettelijke bepalingen zou zijn getoetst.
Rechtspraak
Graag wijzen wij u op de sinds de vorige nieuwsbrief verschenen uitspraken, welke te raadplegen zijn via de links onder aan deze nieuwsbrief. Wij lichten de volgende uitspraken hier voor u uit.
Woningoverval op ouder echtpaar in woonwagen.
Strafrecht. Veroordeling voor poging tot gekwalificeerde doodslag. Woningoverval op een ouder echtpaar in hun woonwagen, waarbij de man beschoten is en gewond is geraakt. Het hof (PS 2020-0587) wijst de vordering van € 15.000 aan immateriële schadevergoeding toe aan de man en € 6.000 aan immateriële schadevergoeding (shockschade) aan de vrouw, ondanks dat de vrouw niet direct heeft waargenomen dat haar echtgenoot is neergeschoten.
Loonregres en verhaal re-integratiekosten voor mishandelde werknemer.
Werknemer is mishandeld door de ex-partner van zijn vriendin. Werkgever heeft zijn salaris doorbetaald en zich ingespannen voor zijn re-integratie. Toewijzing van door werkgever gevorderde verklaring voor recht dat gedaagde aansprakelijk is voor de door werkgever als gevolg van de mishandeling geleden schade en tot betaling van verschillende kosten, met uitzondering van de vordering voor kosten rechtsbijstand (PS 2020-0592).
Conclusie in tweede cassatieprocedure Lansink/Ritsma inzake werkgeversaansprakelijkheid wegens blootstelling aan gevaarlijke stoffen.
Conclusie in de tweede cassatiezaak in de procedure Lansink/Ritsma (vervolg op HR 7 juni 2013, ECLI:NL:HR:2013:BZ1721) inzake de aansprakelijkheid van de werkgever wegens blootstelling aan gevaarlijke stoffen (art. 7:658 BW). Werkgever Lansink is tekortgeschoten in zijn zorgplicht voor een veilige werkomgeving, maar niet staat vast dat dit de schade bij de (inmiddels overleden) werknemer Ritsma heeft veroorzaakt. De klachten van eiseres, dochter van Ritsma, stellen onder meer (de grenzen van) de arbeidsrechtelijke omkeringsregel, proportionele aansprakelijkheid en de regel van artikel 6:99 BW aan de orde. Procureur-generaal Valk concludeert tot verwerping van het cassatieberoep (PS 2020-0595).
Vragen of opmerkingen
Mocht u vragen of opmerkingen hebben over deze nieuwsbrief, dan kunt u mailen naar ps.updates@law.eur.nl.
Met vriendelijke groet,
Siewert Lindenbergh, Femke Ruitenbeek-Bart & Emily Husta
PS Updates
Hoge Raad
Hof
- Gerechtshof Amsterdam Strafrecht. Seksueel misbruik van een 12-jarig meisje. Slachtoffer is door het stelselmatige misbruik geestelijk en lichamelijk ernstig en hoogstwaarschijnlijk blijvend beschadigd. Zo lijdt zij aan PPEA (psychogene pseudo-epileptische aanvallen), is zij sinds haar 19e jaar volledig arbeidsongeschikt verklaard en heeft zij last van psychische klachten. Zij heeft zich als benadeelde partij in het strafproces gevoegd met een vordering tot vergoeding van € 20.000 aan immateriële schade. De vordering wordt volledig toegewezen. 21-08-2020
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Strafrecht. Veroordeling voor poging tot gekwalificeerde doodslag. Woningoverval op een ouder echtpaar in hun woonwagen, waarbij de man beschoten is en gewond is geraakt. Het hof wijst de vordering van € 15.000 aan immateriële schadevergoeding toe aan de man en € 6.000 aan immateriële schadevergoeding (shockschade) aan de vrouw, ondanks dat de vrouw niet direct heeft waargenomen dat haar echtgenoot is neergeschoten. 20-08-2020
Rechtbank
- Rechtbank Zeeland-West-Brabant Strafrecht. Veroordeling voor poging tot doodslag. Het slachtoffer, werkzaam als ambulant verpleegkundige bij GGZ Emergis, was in de woning van verdachte, een cliënt. In afwachting van verdere hulpverlening liep verdachte op enig moment naar zijn slaapkamer, pakte een mes en stak het slachtoffer meerdere keren in de buik. Het slachtoffer moest direct in het ziekenhuis worden geopereerd. De rechtbank is van oordeel dat de gevorderde immateriële schade ter hoogte van € 15.000 een rechtstreeks gevolg is van het bewezenverklaarde feit en acht verdachte aansprakelijk voor die schade. Nu het onderzoek wordt heropend en de benadeelde partij de gelegenheid krijgt om een deel van zijn vordering nader te onderbouwen, zal de rechtbank haar beslissing op de totale vordering van de benadeelde partij aanhouden totdat het eindvonnis wordt gewezen. 21-08-2020
- Rechtbank Midden-Nederland Strafrecht. Verdachte is veroordeeld voor seksueel misbruik van zijn dochter. De moeder heeft namens de dochter als benadeelde partij een vordering tot schadevergoeding ingediend voor een bedrag van € 10.000 bestaande uit een vergoeding van immateriële schade. Volgens de rechtbank is het evident dat de lichamelijke en geestelijke integriteit van de benadeelde partij is aangetast. De rechtbank acht de gevorderde schadevergoeding redelijk en billijk en wijst deze toe. 20-08-2020
- Rechtbank Rotterdam Eiser is aangereden door een auto en gedaagde heeft opgetreden als zijn advocaat in het contact met de WAM-verzekeraar van de automobilist. De verzekeraar heeft een voorstel tot definitieve schadeafwikkeling gedaan. Gedaagde heeft de verzekeraar bericht dat eiser instemde met het voorstel. Echter, eiser was niet akkoord met het voorstel. Eiser heeft HDI Verzekeringen in een deelgeschilprocedure aangesproken als beroepsaansprakelijkheidsverzekeraar van gedaagde. De rechtbank oordeelt dat het handelen van gedaagde zelf geen dood of letsel van eiser tot gevolg had en dat er geen sprake is van schade die gedaagde in het verkeer aan eiser heeft toegebracht. Eiser kan HDI Verzekeringen dus niet rechtstreeks aanspreken tot vergoeding van de schade. Daarnaast miskent het verzoek van eiser om voorbij te gaan aan het verweer dat de verkeerde partij gedagvaard is, dat alleen gedagvaarde partijen, in de hoedanigheid waarin zij zijn gedagvaard, aan het geding deelnemen. Eiser wordt dan ook in vorderingen A en B niet-ontvankelijk verklaard. 19-08-2020
- Rechtbank Limburg Schoondochter van gedaagde heeft een pup gekocht van eisers, welke zij kort daarna heeft moeten laten inslapen. Kern van het geschil is of gedaagde uitlatingen op Facebook heeft gedaan die onrechtmatig jegens eisers zijn. De rechtbank maakt een afweging tussen de vrijheid van meningsuiting en het recht op eer en goede naam. In het midden wordt gelaten of de uitlatingen van gedaagde onrechtmatig zijn, omdat de voorzieningenrechter de gevraagde voorziening kan weigeren aangezien rectificatie geen passende oplossing is. 18-08-2020
- Rechtbank Amsterdam Strafrecht. Veroordeling voor zware mishandeling door het afbijten van de vingertop van de rechterpink (zaak A) en eenvoudige mishandeling door een vuistslag tegen het gezicht (zaak B). De rechtbank begroot de immateriële schadevergoeding van de benadeelde partij in zaak A naar billijkheid op € 10.000. De benadeelde partij heeft hevige pijn aan zijn rechterpink ondervonden, is voor de rest van zijn leven zijn vingertopje kwijt en is daardoor beperkt in zijn bewegingen. Ook heeft hij hierdoor psychisch letsel ondervonden. De rechtbank wijst de vordering tot immateriële schadevergoeding van de benadeelde partij in zaak B toe tot een bedrag van € 250. Voor het overige wordt de benadeelde partij niet-ontvankelijk verklaard in zijn vordering, nu deze onvoldoende is onderbouwd. 13-08-2020
- Rechtbank Noord-Holland Werknemer is mishandeld door de ex-partner van zijn vriendin. Werkgever heeft zijn salaris doorbetaald en zich ingespannen voor zijn re-integratie. Toewijzing van door werkgever gevorderde verklaring voor recht dat gedaagde aansprakelijk is voor de door werkgever als gevolg van de mishandeling geleden schade en tot betaling van verschillende kosten, met uitzondering van de vordering voor kosten rechtsbijstand. 12-08-2020
- Rechtbank Den Haag Eiser heeft bij TNO een melding gedaan van een aantal misstanden en stelt dat hij voorafgaand aan en tijdens het doen van de melding door TNO is benadeeld. Eiser heeft onder andere aanspraak gemaakt op een bedrag van € 100.000 wegens immateriële schade. De vordering tot vergoeding van de door de klokkenluider gestelde benadeling is afgewezen. Naar het oordeel van de kantonrechter is onvoldoende vast komen te staan dat werkgever werknemer actief had benadeeld. 28-07-2020
Antillen
- Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba Gedaagde (journalist) heeft eiser (Gevolmachtigde Minister van Aruba) in een video-opname op zijn eigen Facebookpagina en in een tweede post een pedofiel genoemd. Naast de persoonlijke krenking en aantasting van de goede naam, doet het etiket ‘pedofiel’ afbreuk aan het vertrouwen dat kiezers doorgaans in een politicus moeten hebben alvorens zij hun stem op hem uitbrengen. Gedaagde had geen enkel bewijs van zijn uitlatingen en erkent dat hij een fout heeft begaan. Het gerecht concludeert dat het recht van eiser op bescherming van eer en goede naam zwaarder dient te wegen dan het recht van gedaagde op vrije meningsuiting en persvrijheid. Gedaagde heeft onrechtmatig gehandeld en de vordering tot rectificatie wordt toegewezen. 19-08-2020
- Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba Gedaagde heeft overledene (een bekende musicus op Aruba) publiekelijk neergezet als een kindmisbruikende pedofiel. Het gerecht maakt een afweging tussen de vrijheid van meningsuiting en het belang van overledene, als ware hij nog in leven geweest, om niet door uitlatingen in de (social) media te worden aangetast in zijn eer, goede naam en persoonlijke integriteit. In de bodemprocedure valt het oordeel te verwachten dat de uitlatingen van gedaagde voldoende feitelijke grondslag missen en dat gedaagde zich aldus toerekenbaar schuldig heeft gemaakt aan onrechtmatige schending van zijn eer en goede naam. Ook valt het oordeel te verwachten dat de vorderingen van eiseres c.s. op de voet van artikel 6:106 lid 1 aanhef en sub c BW zullen worden toegewezen, nu eiseres sub 1 de weduwe is en eisers sub 2 tot en met 5 allen kinderen zijn van overledene. De vorderingen van eiseres c.s. worden toegewezen. 19-08-2020