Geachte heer/mevrouw,

Bijgaand treft u een nieuwe PS Update aan.

Annotatie
Graag wijzen wij u op de annotatie van Y. Bosschaart bij rechtbank Midden-Nederland 2 februari 2021, ECLI:NL:RBMNE:2021:542.

Hoofdelijke aansprakelijkheid jegens uitgestapte automobiliste voor opeenvolgende aanrijdingen.
Bestuurster heeft haar auto aan de rechterkant van de weg op een busstrook tot stilstand gebracht, waarna zij is uitgestapt en de motorkap van de auto heeft geopend. Daarna is zij in aanraking gekomen met een passerende automobilist, op de weg geraakt en geschept door een andere automobilist. In de uitspraak van de rechtbank Midden-Nederland van 2 februari 2021 staat de aansprakelijkheid van de verzekeraars van de twee passerende automobilisten centraal. In deze annotatie wordt achtereenvolgens ingegaan op het toepassingsbereik van artikel 185 WVW, het beroep op overmacht en eigen schuld (waaronder de billijkheidscorrectie) en meervoudige causaliteit. 

Rechtspraak
Graag wijzen wij u op de sinds de vorige nieuwsbrief verschenen uitspraken, welke te raadplegen zijn via de linksonder aan deze nieuwsbrief. Wij lichten de volgende uitspraken hier voor u uit.

Werkgever niet aansprakelijk voor tbc-besmetting.
Deelgeschil. Besmetting tuberculose. Geen schending zorgplicht ter zake van preventie (PS 2021-0354).

Strafrecht. € 100.000 smartengeld voor slachtoffer.
Brandstichting; poging tot moord. Ernstig lichamelijk en geestelijk letsel (PS 2021-0352).

Medische aansprakelijkheid. Benoeming deskundige.
Verlies nier na complicaties na operatie. Onzorgvuldig handelen? Kosten onderzoek (PS 2021-0355).

Verkeersongeval. Causaal verband tussen deel van de klachten en ongeval.
Deelgeschil. Geen causaal verband tussen ongeval en whiplashklachten. Wel tussen ongeval en rug-, bil- en beenklachten (PS 2021-0357).

Mishandeling. Voorschot schadevergoeding.
Onrechtmatige daad. Lichamelijk en geestelijk letsel. Geen medische eindtoestand. Verwijzing naar schadestaatprocedure (PS 2021-0358).

Gemeente als wegbeheerder niet aansprakelijk.
Val uit rolstoel op parkeerterrein ziekenhuis. Wegdek was in acceptabele staat. Geen gebrek en geen gevaarzetting (PS 2021-0362).

Nieuws
Regelmatig wordt op PS Updates een aantal interessante nieuwsberichten geplaatst. Nieuw toegevoegd is o.a.:
• Gezondheid in coronatijd
• Brancheverenigingen kritisch over ontwerp nieuw asbeststelsel
• 610 verkeersdoden in 2020: beleidsdoelstelling niet gehaald

Literatuur
Hier vindt u het overzicht van de literatuur die sinds de vorige nieuwsbrief is verschenen.
N.B. Wekelijks verzorgt de redactie de literatuur-signaleringen in deze nieuwsbrief. We werken er hard aan om deze signaleringen ook in de vernieuwde databank op te nemen!

K.L. Maes, ‘Secundaire aansprakelijkheid. Een samenvattende weergave van het proefschrift van mr. dr. K.L. Maes’, VR 2021/41, afl. 4. [Kluwer Navigator] [Legal Intelligence]
Secundaire aansprakelijkheidsclaims, waarin een zogenoemde ‘secundaire partij’ aansprakelijk wordt gesteld voor schade die feitelijk is veroorzaakt door een ander, vertonen een ‘stijgende populariteit’. Wat ooit als noodlot werd bestempeld, wordt vandaag de dag steeds meer tot de verantwoordelijkheid van een derde partij of autoriteit gerekend. Maar hoe ver strekt de zorgplicht van een dergelijke secundaire partij in het Nederlandse recht en welke omgang met secundaire aansprakelijkheid is wenselijk? Valt in dat verband nog iets te leren van het Amerikaanse recht, waarin secundaire aansprakelijkheidsprocedures al langer aan de orde van de dag zijn? Deze onderwerpen bespreekt Kirsten Maes in haar proefschrift: ‘Secundaire aansprakelijkheid. Een rechtsvergelijkend onderzoek naar de reikwijdte van de zorgplicht van beheerders van private ruimten’.

A.Ch.H. Franken, ‘Collateral damage’, AV&V 2021/7, afl. 2. [Kluwer Navigator] [Legal Intelligence]

A. Kolder, ‘Aansprakelijkheid van de bedrijfsmatige gebruiker: over zorg en zeggenschap bij de risicoaansprakelijkheid voor roerende zaken, opstallen en dieren’, AV&S 2021/8, afl. 2. [Kluwer Navigator] [Legal Intelligence]

E.F. Verheul, ‘Verjaring van schadevergoedingsvorderingen wegens langdurig nalaten’, AV&S 2021/10, afl. 2. [Kluwer Navigator] [Legal Intelligence]

J.H.G. Verweij-Hoogendijk, ‘Smart op smart’, AV&S 2021/12, afl. 2. [Kluwer Navigator] [Legal Intelligence]
Annotatie bij Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 25 februari 2020, ECLI:NL:GHARL:1618. Het hof wijst de vordering van de ouders toe die stellen dat zij, evenals hun misbruikte dochter, kunnen worden aangemerkt als primaire slachtoffers vanwege het misbruik van vertrouwen door de ontuchtpleger. Verweij-Hoogendijk acht de uitspraak van het hof niet houdbaar in het licht van de huidige systematiek op grond van het gesloten karakter van 6:107-6:108 BW en in het licht van artikel 6:106 BW en het EBI-arrest.

J. Limpens, ‘De invloed van zelfrijdende auto’s op verkeersrecht en aansprakelijkheid’, VAST 2021, afl. 1. [Rechtsorde] [Legal Intelligence]
Met de opkomst van de zelfrijdende auto neemt de machine in de toekomst steeds vaker deel aan het verkeer zonder dat de mens hier invloed op uitoefent. Deze ontwikkeling vraagt om een nieuwe kijk op het wegenverkeersrecht en het civiele aansprakelijkheidsrecht. In deze bijdrage onderzoekt Limpens in hoeverre het gebruik van de zelfrijdende auto toelaatbaar is onder het bestaande recht en welke consequenties het aansprakelijkheidsrecht verbindt aan de verkeersfouten van de zelfrijdende auto. Daartoe analyseert Limpens welke plek de zelfrijdende auto inneemt binnen het internationale en nationale wegenverkeersrecht en op welke wijze het recht zich ontwikkelt om experimenten met zelfrijdende auto’s op de openbare weg te faciliteren. Verder bespreekt Limpens aan de hand van verschillende civiele aansprakelijkheidsgronden, op welke wijze de invulling van open normen bij verkeersongevallen met zelfrijdende auto’s afwijkt van de klassieke verkeerssituatie.

F. Uijen & J. te Bogt, ‘Proportionele aansprakelijkheid bij multicausale psychische ziekten?’, VAST 2021, afl. 1. [Rechtsorde] [Legal Intelligence]
De Hoge Raad heeft het leerstuk van proportionele aansprakelijkheid ontwikkeld. Dit leerstuk wordt onder andere toegepast in beroepsziektezaken waarin sprake is van blootstelling aan giftige stoffen, maar niet duidelijk is of de ziekte door deze blootstelling is veroorzaakt of door een oorzaak die voor rekening van de werknemer zelf komt. In deze bijdrage onderzoeken Uijen & Te Bogt de mogelijke toepassing van het leerstuk van proportionele aansprakelijkheid bij werknemers met multicausaal psychisch letsel. Zij concluderen dat dat toepassing van het leerstuk bij multicausaal psychisch letsel in beginsel mogelijk is. Of het leerstuk in de huidige vorm een oplossing biedt voor de bewijsproblemen van werknemers met een multicausale psychische ziekte en het in de praktijk vaak gebruikt zal worden, is nog maar de vraag. Voor werknemers bestaan namelijk wel een aantal praktische moeilijkheden.

E.R. de Jong, ‘Generieke causaliteitsonzekerheid bij het bewijzen van een oorzakelijk verband. Over de grensgebieden van causaliteit’, NTBR 2021/6, afl. 2. [Kluwer Navigator] [Legal Intelligence]
Deze bijdrage gaat over het bewijzen van het oorzakelijk verband in geval van generieke causaliteitsonzekerheid. Er is sprake van generieke causaliteitsonzekerheid wanneer onzeker is of de aansprakelijkheid scheppende gebeurtenis de ingetreden schade (überhaupt) heeft kunnen veroorzaken. Generieke causaliteitsonzekerheid is een wijdverbreid fenomeen. Voorbeelden vindt men in de context van AI-systemen, vaccins, 5G-straling, bromtonen bij windmolens, nanotechnologie, e-sigaretten en PFAS. In geval van generieke causaliteitsonzekerheid staat, in beginsel, het condicio sine qua non-verband (hierna: csqn-verband) steeds aan vestiging van aansprakelijkheid in de weg, ook wanneer de onrechtmatigheid is vastgesteld. Dat roept de in deze bijdrage te behandelen vraag op of versoepelingen op het csqn-verbandvereiste, en de regels aangaande het bewijzen daarvan, kunnen worden geaccepteerd. Geconcludeerd wordt dat er niet (heel) veel ruimte is voor dergelijke versoepelingen. In sommige uitzonderingsgevallen komt de gelaedeerde een beroep op kansschade of proportionele aansprakelijkheid toe.

D.A. van Der Kooij, ‘Toerekening van schade na “Groningen” en “Alphen aan den Rijn”’, NTBR 2021/7, alf. 7. [Kluwer Navigator] [Legal Intelligence]
Op het eerste gezicht lijken de aard van de aansprakelijkheid en de strekking van de geschonden norm of van de toepasselijke kwalitatieve aansprakelijkheid wel een zeker verband met elkaar te houden. Het doel van deze bijdrage is om nader inzicht in dat verband te verkrijgen.

Vragen of opmerkingen
Mocht u vragen of opmerkingen hebben over deze nieuwsbrief, dan kunt u mailen naar ps.updates@law.eur.nl.

Met vriendelijke groet,
Siewert Lindenbergh & Barbara Rozema
PS Updates