Update
Geachte heer/mevrouw,
Bijgaand treft u een nieuwe PS Update aan.
Rechtspraak
Graag wijzen wij u op de sinds de vorige nieuwsbrief verschenen uitspraken, die te raadplegen zijn via de links onder aan deze nieuwsbrief. Wij lichten de volgende uitspraken hier voor u uit.
Whiplashklachten na een verkeersongeval. Benoeming deskundigen.
Vrouw raakt betrokken bij een verkeersongeval en ervaart whiplashklachten. De rechtbank heeft van een neuroloog, neuropsycholoog en een psychiater een voorlopig deskundigenbericht verzocht ter vaststelling van het causaal verband tussen de klachten en het ongeval. Hierna wordt nog een revalidatiearts benoemd als deskundige. Met dank aan het Letselschademagazine voor het publiceren van deze uitspraak (PS 2022-0230).
Verzoek om voorlopig deskundigenbericht prematuur en in strijd met de goede procesorde.
Verzoek om voorlopig deskundigenbericht naar het causaal verband wordt afgewezen nu nog niet is bepaald of er een medische fout is gemaakt, en zo ja, welke. Het verzoek is prematuur en in strijd met de goede procesorde. Met dank aan het Letselschademagazine voor het publiceren van deze uitspraak (PS 2022-0231).
BT v. Seguros Catalana Occidente en EB. Uitleg artikel 13 lid 3 Verordening (EU) nr. 1215/2012.
Antwoord op prejudiciële vragen. Artikel 13 lid 3 Verordening (EU) nr. 1215/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2012 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken, moet aldus worden uitgelegd dat het gerecht van de lidstaat waarin de getroffene woonplaats heeft, zich in geval van een rechtstreekse vordering van deze persoon tegen een verzekeraar overeenkomstig artikel 13 lid 2 niet op grond van artikel 13 lid 3 tevens bevoegd kan verklaren om te beslissen op een vordering tot schadevergoeding die tegelijkertijd door de getroffene is ingesteld tegen de verzekeringnemer of de verzekerde met woonplaats in een andere lidstaat die niet door de verzekeraar in het geding is geroepen (PS 2022-0242).
Literatuur
Hier vindt u het overzicht van de literatuur die sinds de vorige nieuwsbrief is verschenen.
R. Bosch, ‘Moet een transitievergoeding bij letselschade worden verrekend?’, L&S 2022, afl. 1, nr. 6 [L&S]
Verrekenen van transitievergoedingen wordt in de rechtsgeleerde literatuur gezien als een kwestie van maatwerk. Biedt dit voldoende rechtszekerheid? Rebecca Bosch onderzoekt of gezichtspunten bij de verrekening van een uitkering uit een sommenverzekering, ook iets kunnen zeggen over de verrekening van een transitievergoeding bij blijvende arbeidsongeschiktheid wegens letsel. Ze bespreekt daartoe onder meer de transitievergoeding en de voordeelsverrekening in het verleden bij ontslagvergoedingen. Ze analyseert lagere rechtspraak en de gezichtspunten uit het HR-arrest Verhaeg/Jenniskens, en concludeert: bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid lijkt verrekening redelijk, bij afgesloten sommenverzekeringen niet.
B. Van Beest, ‘De rechtsregel uit arrest Manege Nieuw Amstelland door de jaren heen. Primaire en secundaire verdelingsmaatstaf bij letselschade door een paard’, L&S 2022, afl. 1, nr. 14 [L&S]
In 2002 overwoog de Hoge Raad dat het uit vrije wil berijden van een lespaard met toestemming van de eigenaar, niet automatisch de aansprakelijkheid van de eigenaar van het paard geheel doet vervallen. De inhoud van de lesovereenkomst en overige omstandigheden spelen een belangrijke rol. Hoe zijn rechters sindsdien met deze regel omgegaan? Babette van Beest zet het juridisch kader uiteen, bespreekt het arrest Manege Nieuw Amstelland en schetst een overzicht van de jurisprudentie op dit gebied. Partijen blijken weinig gebruik te maken van de ruimte die de Hoge Raad laat voor wederzijdse causaliteit. En bij de billijkheidscorrectie komen het verzekeringselement en de ernst van het letsel duidelijk terug.
L. Osei, ‘Medische achtergrond van traumatisch hersenletsel. Ver van wat iemand ooit was, maar nog niet gaat worden’, L&S 2022, afl. 1, nr. 21 [L&S]
Wat is de definitie van traumatisch hersenletsel, hoe vaak komt het voor, wat zijn de bijbehorende klachten, symptomen en de lange-termijn gevolgen, en welke alternatieve behandelmethoden zijn beschikbaar? Lisa Osei schetst de antwoorden in het kort.
E. Hermans, ‘NAH bij kinderen is een ernstig onderschat probleem’, L&S 2022, afl. 1, nr. 24 [L&S]
Niet aangeboren hersenletsel (NAH) is volgens Eric Hermans het grootste en meest verwaarloosde zorgprobleem van deze tijd. Kinderen, die ongeveer een vijfde uitmaken van het aantal slachtoffers, ondervinden ernstiger lange-termijn gevolgen van NAH omdat hun hersenen nog in ontwikkeling zijn. Mede omdat die gevolgen veelal onzichtbaar zijn, lopen er naar schatting zo’n honderdduizend kinderen mee rond. Wat zijn de valkuilen en hoe kunnen deze letsels beter worden herkend, erkend en behandeld?
E. Audenaerde, ‘Verkeerde interventies en onjuiste schadevergoeding door onzichtbare gevolgen van hersenletsel. Je gaat het pas zien als je het doorhebt’, L&S 2022, afl. 1, nr. 27 [L&S]
Dat hersenletsel na een ongeval lang niet altijd wordt herkend, kan leiden tot verkeerde interventies, onjuiste schadevergoedingen en vastlopen in maatschappelijk participeren. Erwin Audenaerde bespreekt de Handreiking Traumatisch Hersenletsel, die handvatten biedt voor snelle herkenning en juiste vervolgstappen. Omdat traumatisch hersenletsel invloed heeft op veel onderdelen van het dagelijks leven, behandelt hij vervolgens de interventies in de domeinen arbeid, belastbaarheid, wonen, onderwijs, sociale contacten en sociale zekerheid.
Vragen of opmerkingen
Mocht u vragen of opmerkingen hebben over deze nieuwsbrief, dan kunt u mailen naar ps-updates@boom.nl
Met vriendelijke groet,
Ilona van der Zalm, Armin Vorsselman & Arvin Kolder
PS Updates
Europees Hof voor de Rechten van de Mens
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens Reyes Jimenez v. Spanje. Schending van artikel 8 EVRM: operaties uitgevoerd zonder schriftelijke informed consent, terwijl dit volgens Spaans recht wel vereist was. Veroordeling tot betaling van € 24.000 aan immateriële schadevergoeding. 08-03-2022
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens A en B v. Georgië. Schending van artikel 2 EVRM: moord en onderzoek naar moord op de dochter van verzoeker A en de moeder van verzoeker B door de vader van verzoeker B. Veroordeling tot betaling van € 35.000 aan immateriële schadevergoeding. 10-02-2022
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens S.Y. v. Italië. Schending van onder meer artikel 3 EVRM: verergering van psychische klachten door detentie. Verzoeker was vanwege zijn persoonlijkheidsstoornis en bipolaire stoornis niet geschikt voor een reguliere gevangenis. Daarnaast schendingen van artikel 5, 6 en 34 EVRM. Veroordeling tot betaling van € 36.400 ten aanzien van immateriële schadevergoeding en € 10.000 aan proceskosten. 24-01-2022
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens Edzgveradze v. Georgië. Schending van artikel 2 EVRM: onvoldoende onderzoek naar omstandigheden rondom zelfmoord van de man van verzoekster op de dag na politieverhoor. Veroordeling tot betaling van € 3.000 aan immateriële schadevergoeding. 20-01-2022
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens Khudoroshko v. Rusland. Schending van artikel 2 EVRM: onvoldoende maatregelen getroffen om zelfmoord van de zoon van verzoekster bij ontgroeningspraktijken te voorkomen. Veroordeling tot betaling van € 26.000 aan immateriële schadevergoeding. 18-01-2022
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens Lyubov Visilyeva v. Rusland. Schending van artikel 2 EVRM: onvoldoende maatregelen getroffen om zelfmoord bij ontgroeningspraktijken te voorkomen. Veroordeling tot betaling van € 20.000 aan immateriële schadevergoeding en € 7.300 aan proceskosten. 18-01-2022
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens Women’s Initiatives Supporting Group e.a. v. Georgië. Schending van artikel 3 jo. 14 EVRM. Onvoldoende maatregelen om leden te beschermen van gebruik van geweld door homofobe tegenbeweging. Veroordeling tot betaling van € 193.500 in totaal aan verzoekers. 16-12-2021
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens Tunikova e.a. v. Rusland. Schending van artikel 3 EVRM. Onvoldoende maatregelen getroffen om huiselijk geweld te voorkomen en onvoldoende onderzoek verricht naar huiselijk geweld. Veroordeling tot betaling van € 330.660 aan Gracheva ten aanzien van medische kosten en verlies van verdienvermogen en € 40.000 aan immateriële schadevergoeding; € 20.000 per persoon aan Tunikova, Gershman en Petrakova aan immateriële schadevergoeding en € 5.000 per persoon aan proceskosten. 14-12-2021
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens Genderdoc-M en M.D. v. Moldavië. Schending van artikel 3 EVRM: mishandeling, onvoldoende onderzoek naar homofobe beweegredenen. Veroordeling tot betaling van € 7.500 aan immateriële schadevergoeding en € 1.500 aan proceskosten. 14-12-2021
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens Derenik Mkrtchyan en Gayane Mkrtchyan v. Armenië. Schending van artikel 2 EVRM: onvoldoende onderzoek naar overlijden tijdens vechtpartij op school. Veroordeling tot betaling van € 24.000 aan immateriële schadevergoeding. 30-11-2021
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens Petrosyan v. Azerbeidzjan. Schending van artikel 2 en 3 EVRM: mishandeling in detentie en onvoldoende onderzoek naar omstandigheden rondom overlijden. Veroordeling tot betaling van € 40.000 aan immateriële schadevergoeding. 04-11-2021
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens Khojoyan en Vardazaryan v. Azerbeidzjan. Schending van artikel 2, 3 en 5 EVRM: mishandeling van de vader van verzoekers tijdens detentie. Veroordeling tot betaling van € 40.000 aan immateriële schadevergoeding aan verzoekers gezamenlijk. 04-11-2021
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens A.P. v. Moldavië. Schending van artikel 2 EVRM: onvoldoende onderzoek naar misbruik van een 5-jarig kind door een 12-jarig kind. Veroordeling tot betaling van € 7.500 aan immateriële schadevergoeding en € 3.360 aan proceskosten. 26-10-2021
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens S.T. v. Rusland. Schending van artikel 3 EVRM: op beeld vastgelegde mishandeling door agenten en onderzoek naar die mishandeling. Veroordeling tot betaling van € 26.000 aan immateriële schadevergoeding. 19-10-2021
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens Khayauri e.a. v. Rusland. Schending van artikel 2 EVRM: onvoldoende onderzoek naar moord op familieleden van verzoekers tijdens veiligheidsoperatie op een universiteitscampus. Gebruik van geweld niet absoluut noodzakelijk. Veroordeling tot betaling van € 105.121 aan immateriële schadevergoeding, € 80.000 aan materiële schadevergoeding en € 8.518 aan proceskosten. 19-10-2021
Hof van Justitie van de Europese Unie
Hof
- Gerechtshof Amsterdam Strafrecht. Twee aanrandingen en een verkrachting. Het slachtoffer van verkrachting krijgt een vergoeding in verband met immateriële schade van € 25.000 toegewezen voor geleden geestelijk en lichamelijk letsel. De slachtoffers van de aanranding krijgen € 3.800 en € 3.000 smartengeld. 22-03-2022
- Gerechtshof 's-Hertogenbosch Strafrecht. Plegen van drie moorden. Het grootste deel van de benadeelde partijen behoort tot de kring van gerechtigden, de vorderingen worden toegewezen voor zover zij betrekking hebben op affectieschade. De tweelingzus van een van de slachtoffers krijgt geen affectieschade toegewezen. Zij had weliswaar een nauwe affectieve band met haar zus, maar er is geen sprake van bijzondere omstandigheden zoals de wetgever bij het maken van de restcategorie voor ogen heeft gestaan. De shockschade die door de dochter van een slachtoffer wordt gevorderd wordt niet toegekend nu er geen sprake is van een directe confrontatie. 17-03-2022
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Strafrecht. Vader heeft zijn dochter gedurende een periode van bijna zeven jaar seksueel misbruikt. De dochter lijdt aan een in de psychiatrie erkend ziektebeeld en wordt daarvoor behandeld middels integratieve psychotherapie. Het hof wijst een immateriële schadevergoeding toe van € 12.500. 04-03-2022
Rechtbank
- Rechtbank Oost-Brabant Strafrecht. Zoon doodt zijn moeder, is volledig ontoerekeningsvatbaar. Echtgenoot krijgt € 20.000 affectieschade toegewezen. Kind van de moeder krijgt € 17.500 aan affectieschade toegekend. 23-03-2022
- Rechtbank Rotterdam Strafrecht. Moeder heeft, onder invloed van verdovende middelen, haar baby ernstig mishandeld. Ze heeft pas na enkele dagen hulp ingeschakeld. Het kind krijgt een vergoeding in verband met immateriële schade van € 15.000. 23-03-2022
- Rechtbank Amsterdam Strafrecht. Doodslag en poging tot doodslag. Moeder van het slachtoffer krijgt een vergoeding van € 17.500 aan affectieschade. De echtgenote heeft recht op een vergoeding van € 20.000 aan affectieschade. Moeder, echtgenote en halfbroer worden niet-ontvankelijk verklaard in hun vordering op shockschade nu er geen sprake is van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld. 23-03-2022
- Rechtbank Noord-Nederland Verzoek om voorlopig deskundigenbericht naar het causaal verband wordt afgewezen nu nog niet is bepaald of er een medische fout is gemaakt, en zo ja, welke. Het verzoek is prematuur en in strijd met de goede procesorde. 21-03-2022
- Rechtbank Gelderland Vrouw raakt betrokken bij een verkeersongeval en ervaart whiplashklachten. De rechtbank heeft van een neuroloog, neuropsycholoog en een psychiater een voorlopig deskundige bericht verzocht ter vaststelling van het causaal verband tussen de klachten en het ongeval. Hierna wordt nog een revalidatiearts benoemd als deskundige. 17-03-2022
- Rechtbank Gelderland De rechtbank heeft bij beschikking het verzoek om voor recht te verklaren dat ASR aansprakelijk is voor alle schade die het slachtoffer van het ongeval heeft geleden en zal lijden afgewezen. Het slachtoffer heeft gelijktijdig met het instellen van een bodemprocedure verzocht om tegen deze beschikking tussentijds hoger beroep te mogen instellen. De beschikking bevat een bindende eindbeslissing over de materiële rechtsverhouding tussen partijen. Nu niet is gesteld of gebleken dat sprake is van nieuwe feiten of een juridische misslag op grond waarvan de bodemrechter terug zou kunnen komen op de over de causaliteit gegeven beslissing in het deelgeschil, is de bodemrechter gebonden aan die beslissing. De mogelijkheid bestaat dat het gerechtshof over de causaliteitsvraag een ander oordeel heeft. Om redenen van proceseconomische aard zal de rechtbank toestaan om tussentijds hoger beroep in te stellen tegen de beschikking in deelgeschil. 09-03-2022
- Rechtbank Noord-Holland Amerikaanse toerist bezocht souvenirwinkel. Tijdens het verplaatsen van dozen naar een hoger gelegen opslag is een doos op het lichaam van de toerist terechtgekomen. Hij stelt hierdoor letsel te hebben opgelopen. De rechtbank oordeelt in dit tussenvonnis dat de winkelier door zijn gevaarzettende handelen onrechtmatig heeft gehandeld. Voor de vaststelling van aansprakelijkheid is nader onderzoek naar de feitelijke toedracht nodig. Niet voldoende duidelijk is komen vast te staan of de doos op het hoofd van de toerist is gevallen of op de schouder. De rechtbank beveelt een plaatsopneming. 02-03-2022
- Rechtbank Amsterdam Man loopt van zijn werk naar huis en wordt aangevallen door een man die terugkomt van het stappen, hij had ruzie met een van zijn vrienden. De aanvaller is door de strafrechter veroordeeld voor mishandeling. Dit vonnis is in kracht van gewijsde gegaan en levert dwingend bewijs op van de mishandeling. Eigen schuld kan niet worden aangenomen nu alleen de aanvaller de fysieke confrontatie heeft opgezocht, terwijl het slachtoffer slechts op afstand dingen heeft geroepen. Het slachtoffer krijgt materiële schade vergoed. Daarnaast krijgt de man € 600 (waarvan € 400 reeds toegekend door de strafrechter) smartengeld. 25-02-2022