Update
Geachte heer/mevrouw,
Bijgaand treft u een nieuwe PS Update aan. Klik hier om de pdf vanaf de website te downloaden.
Annotaties
Graag wijzen wij u op de volgende verschenen annotatie.
Annotatie mr. Y. (Yoni) Bosschaart: Een geestelijke of lichamelijke tekortkoming: geen beletsel voor het aannemen van aansprakelijkheid
In een deelgeschilprocedure bij de Rechtbank Noord-Nederland (PS 2017-0128) stond de uitleg van artikel 6:165 BW centraal. Het ging hierbij met name om de vraag of een gedraging die bij het ontbreken van een geestelijke of lichamelijke tekortkoming niet als onrechtmatig zou kunnen worden aangemerkt, bij aanwezigheid van deze geestelijke of lichamelijke tekortkoming wel onrechtmatig kan zijn en tot aansprakelijkheid kan leiden. In deze annotatie wordt ingegaan op de invloed van een geestelijke of lichamelijke tekortkoming van de aansprakelijk gestelde respectievelijk de benadeelde ten tijde van het ongeval op het oordeel omtrent de aansprakelijkheid.
Rechtspraak
Graag wijzen wij u op de sinds de vorige nieuwsbrief verschenen uitspraken, welke zijn opgenomen onder aan deze nieuwsbrief. Wij lichten er een aantal voor u uit.
NAM aansprakelijk voor immaterile schade inwoners Groningenveld?
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet aan een deel van de inwoners van het Groningenveld de immaterile schade vergoeden, zo oordeelt de Rechtbank Noord-Nederland (PS 2017-0200). De NAM is aansprakelijk voor de door inwoners van het Groningenveld geleden en/of nog te lijden immaterile schade, als gevolg van de aardbevingen.
Mishandeling en seksueel misbruik in een religieus internaat; verjaring?
In PS 2017-0178 oordeelt het Hof Den Bosch onder meer over de vraag of sprake is van het verjaren van een vordering wegens mishandeling en seksueel misbruik in een religieus internaat (periode 1964-1971). De vordering strekt tot schadevergoeding op grond van risicoaansprakelijkheid en nalatigheid om maatregelen te nemen om de schade te voorkomen of te beperken. Het hof (PS 2017-0178) acht het beroep op verjaring naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet onaanvaardbaar. Hierbij heeft zij de gezichtspunten uit de gezichtspuntencatalogus uit het arrest Van Hese/De Schelde in ogenschouw genomen. Bovendien oordeelt het dat er geen sprake van een schending, van in bijzonder artikel 6, van het EVRM.
Werkgeversaansprakelijkheid voor ongeval met betonmixpomp terwijl keuringsverplichting ongeval niet zou hebben voorkomen?
Tijdens het storten van een betonvloer breekt de verdeelmast van de betonmixerpomp van een vrachtwagen af en valt op de werknemer. Arbeidsinspectie rapporteert dat bij het uitvoeren van een keuring niet verwacht had mogen worden dat actief gezocht zou zijn naar haarscheurvorming in het plaatmateriaal van de masttoren direct onder de draaikrans. Nu nakoming van de keuringsverplichting het ongeval niet zou hebben voorkomen, is de werkgever niet op die grond aansprakelijk voor de schade van werknemer aldus Rechtbank Midden-Nederland (PS 2017-0206).
Formele en materile werkgever tramconducteur hoofdelijk aansprakelijk voor handgemeen door conducteur met en gevolgen voor reiziger
Woordenwisseling tussen reiziger en tramconducteur over de geldigheid van het vervoersbewijs met handgemeen ten gevolg. De formele en materile werkgever van de tramconducteur zijn hoofdelijk aansprakelijk voor schade van de reiziger als gevolg van het handgemeen met de tramconducteur, waarbij klappen zijn uitgedeeld. 75% van de schade dient te worden vergoed, zo oordeelde Rechtbank Rotterdam (PS 2017-0185). Deels eigen schuld, maar de rechtbank weegt mee dat de conducteur na afloop van de worsteling de reiziger (onverwacht) nog hard tegen het hoofd heeft geslagen.
Geen zodanig ernstige schending persoonlijke levenssfeer dat patint recht heeft op vergoeding integriteitsschade
Schending van de informatieplicht bij operatie met bewuste complicatie waarover niet was genformeerd ten gevolg. Dat de patint in kwestie ware hij goed genformeerd vervolgens van de operatie had afgezien, achtte de rechter echter niet aannemelijk; er was immers geen goed alternatief. Recht op een vergoeding van zogeheten integriteitsschade, puur vanwege het feit dat hij niet goed zou zijn genformeerd? Hoewel de patint in zijn zelfbeschikkingsrecht zou zijn aangetast als hij niet zou zijn genformeerd, oordeelde de deelgeschilrechter in PS 2017-0186 dat van een zodanig ernstige schending van de persoonlijke levenssfeer dat die moet worden aangemerkt als een persoonsaantasting in de zin van artikel 6:106 lid 1 sub b BW geen sprake was.
Nieuws
De afgelopen twee weken verschenen verschillende nieuwsberichten. Deze zijn op frequente tijden te lezen op de website.
Literatuur
Sinds het verschijnen van de vorige nieuwsbrief zijn verschillende signaleringen onder literatuur geplaatst. Zie ook het overzicht onderaan deze nieuwsbrief.
Inzenden eigen rechtspraak
Beschikt u zelf over een nog niet gepubliceerde uitspraak die relevant is voor de personenschadepraktijk en rechtsontwikkeling, klik dan hierom de geanonimiseerde uitspraak in te zenden. Wij stellen dat erg op prijs.
Vragen of opmerkingen
Mocht u vragen of opmerkingen hebben over deze nieuwsbrief, dan kunt u mailen naar ps.updates@law.eur.nl.
Met vriendelijke groet,
Siewert Lindenbergh en Ilona van der Zalm
Hoofdredacteuren PS Updates
Literatuur
Sinds het verschijnen van de vorige nieuwsbrief zijn de volgende signaleringen onder literatuur geplaatst.
J. Spier, annotatie bij Hoge Raad 7 oktober 2016, ECLI:NL:HR:2016:2283 [aansprakelijkheid wegbeheerder, risicoaansprakelijkheid art. 6:174 BW, aansprakelijkheid art. 6:162 BW?], Nederlandse Jurisprudentie 2017/73, afl. 9, p. 1325-1357.
M.F.J.N. van Osch, Class actions, (all) the American way? Of: everyone brings their suit by themselves, Trema 2017, afl. 2, p. 45-51.
J.M. Emaus R.B.S. Kool, Civiel schadeverhaal via het strafproces anno 2016, Tijdschrift voor Vergoeding Personenschade 2017, afl. 1, p. 1-9.
L. Boersma, De kosten van de deelgeschilprocedure: enkele suggesties tot normering, Tijdschrift voor Vergoeding Personenschade 2017, afl. 1, p. 18-28.
N. Verhoeks R. Meelker, Wat is redelijk in het kader van buitengerechtelijke kosten?, PIV-bulletin 2017-1, p. 1-6.
A. de Hoogh, Kansschade: wat zou er zijn gebeurd als de arts?, PIV-bulletin 2017-1, p. 10-12.
B. Fluit, Hoge Raad 23 december 2016: een voorbehoud van behoorlijk lange duur, PIV-bulletin 2017-1, p. 12-14.
Hoge Raad
Hof
- Gerechtshof 's-Hertogenbosch Appellant stelt De Confederatie van de Vlaamse en Nederlandse Provincie van de Congregatie van de Priesters van het Heilig Hart van Jezus aansprakelijk voor schade als gevolg van seksueel misbruik en fysiek geweld in een religieus internaat. Risicoaansprakelijkheid; onrechtmatig handelen door na te laten maatregelen te treffen om seksueel misbruik te voorkomen of te beperken? Het hof onderzoekt of het beroep van de Congregatie op verjaring naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is aan de hand van de gezichtspunten a t/m g uit de gezichtspuntencatalogus uit het arrest Van Hese/De Schelde en beantwoordt deze vraag ontkennend. Het beroep op verjaring levert bovendien geen schending van het EVRM op, zoals aangevoerd door appellant. 21-02-2017
- Gerechtshof 's-Hertogenbosch Strafrecht. Poging tot doodslag tijdens een drugsdeal die 'een onverwachte wending' kreeg. Benadeelde partij is in zijn hals gestoken, met slagaderlijke bloeding tot gevolg. In eerste aanleg wees de rechtbank een schadevergoeding toe van € 13.703,24, opgebouwd uit de posten: reis- en parkeerkosten (€ 171,34); beschadigde kleding (€ 200), medische kosten (€ 737,40), kosten rapportage psycholoog (€ 94,50) en immateriële schadevergoeding (€15.000). De rechtbank wees schadevergoeding voor inkomensverlies af. Het hof heeft ook deze post alsnog toewijsbaar geacht, gelet op de onderbouwing ervan, in combinatie met aard en omvang van het letsel. 'Voldoende aannemelijk is dat de benadeelde partij 36 weken niet heeft kunnen werken en dat hij schade leed zoals gevorderd nu hij gedurende die periode een ziektewetuitkering heeft ontvangen in plaats van loon.' Tevens proceskostenvergoeding ad € 2.000. 16-02-2017
- Gerechtshof 's-Hertogenbosch Medische fout door kort na operatie geen antistolling toe te dienen, waarna CVA optrad? Wel fout, maar geen oorzakelijk verband met CVA, dat eerst 9 dagen later optrad. Geen informed consent met betrekking tot biopsie; fout. Evenmin oorzakelijk verband met CVA, gelet op tijdsverloop. 31-01-2017
Rechtbank
- Rechtbank Noord-Nederland De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet aan een deel van de inwoners van het Groningenveld de immateriële schade vergoeden, zo oordeelt de Rechtbank Noord-Nederland. De NAM is aansprakelijk voor de door inwoners van het Groningenveld geleden en/of nog te lijden immateriële schade, als gevolg van de aardbevingen. 01-03-2017
- Rechtbank Oost-Brabant Deelgeschil. Letselschade. Medische fout kaakchirurg. Aanvullend voorschot buitengerechtelijke kosten? Het ziekenhuis heeft al een aanzienlijke vergoeding voor kosten rechtsbijstand betaald. Geen grond om aan te nemen dat verzoekster recht heeft op een aanvullend bedrag, gelet op de dubbele redelijkheidstoets. De nog onbekende omvang van de schade zal naar het zich laat aanzien beperkt zijn en de handelwijze van de advocaat van verzoekster is niet erg constructief geweest. Afwijzing van het verzoek zonder kostenvergoeding omdat deelgeschil onterecht is ingesteld. 21-02-2017
- Rechtbank Limburg Strafrecht. Zware mishandeling in café. Cafébezoeker krijgt met kracht een glas in zijn gezicht geslagen en loopt zwaar lichamelijk letsel op. Vordering benadeelde partij toegewezen. Schadeposten: daggeldvergoeding (€ 112); medische kosten (€ 1.513,99); reis- en parkeerkosten (€ 6.236,88); materiële kosten (€ 589); huishoudelijke hulp (€ 1.907,43); zelfwerkzaamheid (€ 1.140) en smartengeld (€ 10.000). 20-02-2017
- Rechtbank Overijssel Verzet artikel 29 Wgbz. De kosten als bedoeld in artikel 1019aa lid 1 Rv tellen in het kader van de deelgeschilprocedure niet mee voor de bepaling van de hoogte van het griffierecht. De omstandigheid dat de vordering in potentie meer dan € 25.000 bedraagt betekent niet dat het griffierecht moet worden vastgesteld op basis van een vordering van bepaalde waarde van (minstens) dat bedrag. 17-02-2017
- Rechtbank Oost-Brabant Strafrecht. Veroordeling voor reeks van oplichtingen en diefstallen van hoogbejaarde mensen door middel van een zogenoemde babbeltruc. De rechtbank wijst schadevergoeding toe aan enkele gedupeerden, waaronder - naast materiële schade - ook € 150 respectievelijk € 800 aan immateriële schade. Dit lijkt samen te hangen met de overwegingen van de rechtbank inzake de ernst van het vergrijp en de impact die dit - juist op deze doelgroep - kan hebben. De rechtbank overweegt onder andere 'verdachte heeft door zijn handelen een grote inbreuk gemaakt op de persoonlijke levenssfeer van de slachtoffers. Hoogbejaarde slachtoffers van dit soort ernstige feiten kunnen daar vaak psychisch nog lang last van houden en de herinnering eraan hindert hen in hun dagelijks bestaan.' 17-02-2017
- Rechtbank Limburg Strafrecht. Veroordeling voor poging tot doodslag van driejarig kind. De moeder voegt zich namens het kind als benadeelde partij. Toewijzing van ziekenhuisgeldvergoeding ad € 644 via de band van artikel 6:107 BW (verplaatste schade). Afwijzing van schadepost 'Reiskosten bureau jeugdzorg' vanwege ontbreken van het vereiste rechtstreekse verband. Toewijzing van immateriële schadevergoeding ad € 4.000. Het gehele bedrag wordt onder beheer van Bureau Jeugdzorg gesteld opdat het bedrag daadwerkelijk aan het slachtoffer ten goede zal komen. 17-02-2017
- Rechtbank Den Haag Strafrecht. Veroordeling van twee verdachten wegens het openlijk in vereniging geweldplegen. Het betrof uitgaansgeweld, bestaande uit slaan en trappen tegen hoofd en lichaam van de slachtoffers. Een van hen vordert vergoeding van eigen risico zorgverzekering (€ 800) en immateriële schade (€ 750). Beide verdachten worden hoofdelijk schadeplichting geacht, waarbij de rechtbank in ECLI:NL:RBDHA:2017:1359 overweegt dat 'gelet op het bepaalde in artikel 6:166 BW [groepsaansprakelijkheid], voor de schadeplichtigheid van verdachte niet bepalend is of verdachte het letsel zelf heeft veroorzaakt.' Immateriële schadevergoeding geheel toegewezen; eigen risico tot € 385 omdat vordering voor het overige onvoldoende onderbouwd was. 17-02-2017
- Rechtbank Overijssel Strafrecht. Poging tot doodslag. Verdachte heeft tijdens een wilde, langdurende achtervolging geschoten op een politieauto. Beide verbalisanten krijgen € 2.500 immateriële schadevergoeding toegewezen. 15-02-2017
- Rechtbank Zeeland-West-Brabant In de onderhavige zaak weigert een zorgverzekeraar over te gaan tot vergoeding van een in het buitenland uitgevoerde operatie. De zorgverzekeraar stelt zich op het standpunt dat geen medische oorzaak bestond voor de uitvoering van de ingreep. De kantonrechter is van oordeel dat het in beginsel aan de behandelend arts is om te beslissen of de patiënt al dan niet is aangewezen op medisch-specialistische zorg. 15-02-2017
- Rechtbank Overijssel Gemeente aansprakelijk voor schade als gevolg van botsing met paaltje waarop een (scherp) uitsteeksel zat, botsing fietser met paaltje (beenletsel). 14-02-2017
- Rechtbank Oost-Brabant Strafrecht. Veroordeling voor ontuchtige handelingen met minderjarige dochter. Schadevergoeding toegewezen; € 98,31 aan reiskosten en € 8.500 voor immateriële schade. 10-02-2017
- Rechtbank Noord-Nederland Strafrecht. Veroordeling wegens wederspanningheid. Bij aanhouding heeft een van de opsporingsambtenaren een gebroken sleutelbeen opgelopen. Deze ambtenaar krijgt € 1.000 immateriële schadevergoeding toegewezen. 10-02-2017
- Rechtbank Zeeland-West-Brabant De onderhavige deelgeschilprocedure is aangespannen door een patiënt die een TUR-P-operatie (Transurethrale Resectie van de Prostaat) heeft ondergaan. Enkele maanden later heeft de patiënt geklaagd over het verlies van zijn uitwendige ejaculatie. Hij stelt hierover niet te zijn geïnformeerd en vraagt een verklaring voor recht, inhoudende dat hij recht heeft op vergoeding van geleden (integriteits)schade. De deelgeschilrechter heeft het verzoek afgewezen; de patiënt heeft niet aannemelijk gemaakt dat hij – ware hij geïnformeerd – voor een andere behandeling had gekozen en de aantasting in de persoon is onvoldoende ernstig voor een vergoeding van integriteitsschade. 09-02-2017
- Rechtbank Gelderland Strafrecht. Veroordelen voor vier gekwalificeerde diefstallen en drie pogingen; op brute wijze uitgevoerd. Toewijzing van € 350 aan immateriële schadevergoeding aan enkele van de slachtoffers. Motivering: 'Dit soort delicten maken een ernstige inbreuk op het gevoel van slachtoffers in een door hen vertrouwde en veilig gewaande omgeving. Dit geldt in het bijzonder voor de minder weerbaren in de samenleving zoals hoogbejaarden.' 09-02-2017
- Rechtbank Rotterdam Formele en materiële werkgever van tramconducteur zijn hoofdelijk aansprakelijk voor schade reiziger als gevolg van handgemeen met tramconducteur, waarbij klappen zijn uitgedeeld. 75% van de schade dient te worden vergoed. 08-02-2017
- Rechtbank Midden-Nederland Arbeidsongeval met betonmixerpomp. Nakoming van de keuringsverplichting zou het ongeval niet hebben voorkomen, zodat werkgever niet op die grond aansprakelijk is voor de schade van werknemer. Productaansprakelijkheid. 08-02-2017
- Rechtbank Rotterdam Medewerking aan bewijsgaring op onredelijke grond geweigerd, in combinatie met niet in persoon ter comparitie verschijnen door gedaagde. Het te bewijzen feit (het hebben ondergaan van medische behandeling door gedaagde) is aangenomen. 03-02-2017
- Rechtbank Midden-Nederland Deelgeschil, letselschade. Verkeersongeval; voetballer aangereden door dronken bestuurder. Causaal verband tussen ongeval en klachten kan niet (enkel) worden gebaseerd op medische gegevens uit behandelende sector. Hierdoor ook onvoldoende duidelijkheid over schade die aan het ongeval kan worden toegerekend. Op dit moment bestaat dus nog geen duidelijkheid over de klachten en beperkingen die kunnen worden toegeschreven aan het [verzoeker] overkomen ongeval, terwijl binnen de deelgeschilprocedure geen ruimte bestaat voor (uitgebreide) bewijslevering. Verzoek wordt afgewezen. Tegenverzoek kostenveroordeling ook afgewezen. 12-10-2016
- Rechtbank Midden-Nederland Deelgeschil. Letselschade. Verkeersaansprakelijkheid. Toedracht aanrijding tussen auto en bus. Automobilist verleent geen voorrang aan van rechts komende bus. De wijze waarop bus aan het verkeer heeft deelgenomen heeft echter ook bijgedragen aan het ontstaan van het ongeval. De rechtbank stelt mate van aansprakelijkheid vast op 1/3. Niet gespecificeerd en onderbouwd voorschot afgewezen. 05-10-2016
Centrale Raad van Beroep
- Centrale Raad van Beroep De raad ziet geen reden om voorbij te gaan aan de conclusies die de verzekeringsarts met betrekking tot het vastgestelde invaliditeitspercentage. De aangevallen uitspraak zal, voor zover aangevochten, worden vernietigd. 23-02-2017
- Centrale Raad van Beroep Oorlogsgeweld heeft niet geleid tot blijvende invaliditeit in de zin van de Wubo. Afwijzing aanvraag gegrond. 23-02-2017
- Centrale Raad van Beroep Afwijzing aanvraag militair invaliditeitspensioen. Geen dienstverband. 23-02-2017
- Centrale Raad van Beroep Afwijzing aanvraag om toekenning van een militair invaliditeitspensioen. Het verband tussen de psychische problematiek van appellant en de uitoefening van zijn militaire dienst is onvoldoende aangetoond. 23-02-2017
- Centrale Raad van Beroep Appellante heeft onvoldoende aannemelijk kunnen maken dat zij recht heeft op immateriële schadevergoeding in verband met de onrechtmatige afwijzing van langdurigheidstoeslag. Alleen de wettelijke rente, griffierecht en proceskosten moeten worden vergoed. 21-02-2017
Uitspraken zonder ECLI
- Rechtbank Den Haag Overmacht in de zin van artikel 185 WVW. Auto laat tegenligger op smalle weg (stilstaand) voorbij. Van achteren komende wielrenner staat niet stil, maar gaat met behoorlijke snelheid tussen beide auto's door en komt ten val. Bestuurder (auto) mocht er vanuit gaan dat wielrenner zou wachten. 2017-01-26
- Rechtbank Overijssel Kortgeding. Benadeelde stelt last te hebben van nekklachten en concentratiestoornissen (whiplash) na auto-ongeval. Verzekeraar betwist het causaal verband: de krachten (km/uur; G-krachten) waren te gering voor de gevolgen (airbags ook niet geactiveerd en schade aan auto beperkt). 2017-02-17
- Rechtbank Den Haag Ongeval met arbeidsongeschiktheid tot gevolg; geen causaal verband loonsanctie door UWV en arbeidsongeschiktheid (ongeval) en wa-verzekeraar hiervoor dus niet aansprakelijk. 2017-01-23